ZAMANI AŞAN TAŞLAR

ÂYET-İ KERÎME

Ey Peygamber! Dinlerine uymadıkça Yahudiler de Hrıstiyanlar da senden asla hoşnut olmayacaklardır.

Bakara, 120.

HADÎS-İ ŞERİF

Dünya tatlı ve caziptir. Allah sizi dünyada egemen kılacak ve nasıl davranacağınıza bakacaktır. Dünyadan ve kadınlardan sakının.

Müslim, Rikak, 99.

SÖZÜN ÖZÜ

Bir düşünce için ölümü göze almak, kendini feda ediş değil; hayatı anlamlandırmaktır.

İsmet Özel

Kategori : İKTİBAS / Muhtelif Mevzûlar, Yazarlar, Yazılar

Okunma Sayısı: 2758

Yazar: Ömer Lekesiz

ZAMANI AŞAN TAŞLAR

ZAMANI AŞAN TAŞLAR Betonun demir ve çelikle güçlendirilmesiyle elde edilen betonarme yapı malzemesinin, bizzat kendisinin kozmopolit olması, sanki şehirlerde süren kozmopolit hayatın da bir resmi gibidir.

Çok katlı yapılaşmaya uygunluğu, bina yapım sürelerini kısaltması ve emeği çok büyük oranda azaltması nedeniyle betonarmenin hayattan kovduğu ilk şeyin taş olduğu da malumdur.

Malumdur diyorum çünkü, son zamanın şiirlerine, öykülerine... baktığımızda artık taşa dair çok az şey okuyoruz, diğer bir söyleyişle bu türde yazanların taşa karşı adeta taşlaşmış cehaletiyle yüz yüze geliyoruz. Değil mi ki, kendileriyle, içlerinde ya da sayelerinde hayatımızı kurduğumuz nesnelerin gündelik hayattan çekilmesini en iyi edebiyattan gözlemliyoruz; oradaki yokluklar (yok oluşlar) cehaletin de toplumsallaşmasını beraberinde getiriyor son tahlilde.

Giden zaman geri getirilemez, dolayısıyla zamanın kendi yokluk örtüsüyle örttüğü şeyler de geri getirilemez. Bu bakımdan, özellikle büyük şehirlerde taş yapıları yeniden arzulamanın, kurmaya çalışmanın hiçbir karşılığı yoktur. Olsa bile ortaya konulan şey bir ilginçlik örneği oluşturmaktan hatta o örnek sayesinde gösteriş yapmaktan öteye gitmez.

Bu durumda yaşadığımız mekanlardaki zamanı aşan taşların kıymetini bilmek, onların ömürlerini uzatmak, bunlardan daha da önemlisi, zorunlu modernler olarak onları formlarıyla, temsilleriyle ve kendileriyle (kendilerinde) gösterdikleriyle birer maddi kültür değeri olarak şimdiki zamanın içine çekmek ve dolayısıyla varlıklarını süreklileştirmek gerekir.

Evet, Zamanı Aşan Taşlar!

Bu, ikinci baskısında erişebildiğim bir kitabın da adıdır ve bir kitap adı ancak bu kadar efradını cami ağyarını mani olarak, en doğru yükleme bu kadar isabetli oturabilir.

Sahibi, bu konudaki en yetkili imzalardan biri olan, Süleyman Berk'tir.

Kitabın yayıncısı da, kültüre ve onunla ilgili her türlü mirasa en çok değeri veren, ve mevcut faaliyetleriyle ona en çok sahip çıkan Zeytinburnu Belediyesi'dir.

Sanatkar olmak bakımından da sanatı içtenlikle seven, kültürel mirasın sorumluluğunu ta iliklerinde hisseden Belediye Başkanı olabilmek her kula nasip olmaz. Bunu Başkan Murat Aydın'ın kitaba yazdığı kısa sunuş yazısından da hemen anlayıvermek mümkün: “Biz ölmüyoruz. Eğer inanç taşıyorsak; büyüleniyoruz yalnızca. Yaratanın (c.c.) cemalini görmek için büyüleniyoruz. Ölüm bir son değil; inanmış kişi için Mevlana'nın deyişiyle 'düğün günü'dür” şeklinde başlayan bir sunuş, teamüller nedeniyle yazılmış olamaz çünkü."

Zamanı Aşan Taşlar'ın alt başlığı Zeytinburnu'nun Tarihi Mezar Taşları'dır ki, bu aynı zamanda onun muhtevasının da özetidir.

1.622 sayfa olan ve iki cilt halinde okura sunulan kitabın, kapağından taş yerleştirmelerine kadar grafik tasarımı da çok güzel.

Konunun öneminin ve yapılan işin şeklinin anlatıldığı 67 sayfalık metnin, 115 imzaya ait iki yüze yakın kaynak kitapla desteklendiğini söylediğimde, kıymetini de sanırım ifade etmiş olurum.

Berk, mezar taşlarıyla ilgili yapılan çalışmayla, bu kitabın hazırlanışı hakkında şunları söylüyor:

“Bu çalışmada, günümüze ulaşmış tarihi mezar taşı kitabeleri için önce alan araştırması yapılarak, Zeytinburnu içesi sınırları içerisindeki tarihi taşların sayısı tespit edilmiştir. İkinci safhada, taşlar basit bir temizliğe tabi tutulmuş, gömülü halde olanlar, taşlara zarar vermeden, mümkün olduğunca açığa çıkarılmaya çalışılmıştır. Sonraki safhada, her bir mezarlık için yeniden başlamak üzere taşlara envanter numarası verilerek, her bir taş dijital ortama aktarılmıştır. Taşlar okunup transkripe edilerek, fotoğrafı ile birlikte bilgi fişine kaydedilmiştir. Aynı işlemler bilgisayar ortamı için de hazırlanmıştır. Bu çalışma, Zeytinburnu Belediyesi tarafından 2006 yılında biri envanter diğeri prestij eser olarak iki ayrı kitap halinde yayınlanmıştır. “

Bu önemli kitaba ortaya çıkışından on yıl sonra erişmemin nedenini soracak olursanız şöyle derim:

Kıymetli bilgi, zor ortaya konulan ve zor ulaşılan bilgidir. Sadece Türkiye'de değil, dünyanın her yerinde bu böyledir.

Yeni basımını şair kardeşim Dilek Kartal'dan öğrendiğimde, kitabı Berk Hoca'dan istirham etmiştim.

Ondan intikal eden kitabı, özenle yazılmış Osmanlıca bir ifadeyle (ki, aynı zamanda o bir hattattır) imzaladığını görünce tebessüm ettim. Kültür(lülük) böyle bir şeydir, kültür mirası böyle güzel bir bütündür, çünkü onun özü rikkattir.

Aynı zamanda rikkatin yeni zamandaki temsilcileri olarak, yazarından yayıncısına kadar bu kitapta emeği bulunan herkese teşekkür ediyorum.

Yazının kaynağına ulaşmak için tıklayınız.