Kategori : / DÜNYADA NELER OLUYOR | Okunma Sayısı: 350 |
Doğalgazın elektrik üretiminde, ısınmada ve daha bir çok alanda kullanımının artması ve son dönemlerde de başta AB ülkelerindeki doğalgazda meydana gelen fiyat artışları nedeniyle, doğalgazı enerji arz güvenliğinde en stratejik kaynaklardan birisi haline getirdi.
Doğalgaz arz güvenliği, ekonomilerin güvenliği açısından kritik olduğu gibi uluslararası alanda da siyasi baskı araçlarından birisi olarak da öne çıkmaktadır.
Son günlerde Rusya-Ukrayna arasında yaşanan gerginlikte bir tarafta doğalgaz kaynaklarına sahip ve ekonomisi enerji gelirlerine bağımlı olan Rusya, diğer tarafta da doğalgazda Rusya’ya bağımlı olan AB ülkeleri var.
Bu nedenle, enerjinin ve bu kapsamda doğalgazın bu krizin gidişatını belirleyecek önemli bir politika aracı olacağı öngörülmektedir.
RUSYA’NIN ENERJİ GÜCÜ
Rusya, dünyada kanıtlanmış doğalgaz rezervlerine sahip ülkeler arasında birinci sırada yer almakta. Rusya, yaklaşık 48 trilyon metreküp doğalgaz rezervleriyle dünyada keşfedilen tüm rezervlerin yaklaşık yüzde 25’ine yakın paya sahiptir.
Rusya, doğalgaz rezervlerinin yanısıra doğalgaz ihraç eden ülkeler arasında da ön sırada yer almakta.
Rusya, 2020’de 197 milyar metreküp boru hattı gazı ve 40 milyar metreküp sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ihraç ederek dünyanın önde gelen doğalgaz ihracatçısı konumundadır. ABD, dünyanın en büyük ikinci doğal gaz ihracatçısı olurken, bu ülkeyi Katar ve Norveç izliyor.
Bu nedenle, Rusya dünya doğalgaz piyasasında ve özellikle doğalgazın boru hattıyla taşınmasında stratejik ülke konumunu sürdürmektedir.
AVRUPA’NIN RUSYA’YA ENERJİ BAĞIMLILIĞI NE DURUMDA?
Avrupa ülkeleri enerjide özellikle de doğalgazda Rusya’ya bağımlı durumda. Avrupa ülkeleri ihtiyacı olan doğalgazın yaklaşık üçte birini Rusya’dan ithal etmektedir. Bu tedariki bir yandan doğalgaz boru hatlarıyla diğer yandan sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) olarak yerine getirmektedir.
AB ve Rusya arasında Ukrayna nedeniyle olası çatışma yaşanması durumunda, AB ülkelerinin enerji arz güvenliği açısından risklerle karşılaşma ihtimali yüksektir.
Çünkü, bu dönemde doğalgaz arz güvenliği sorunu yaşanırken AB ülkeleri için alternatif bir rotadan doğalgaz boru hattı ile doğalgaz taşımak imkansız bir olasılık. Diğer yandan, enerji arz güvenliğinde önemi gittikçe artan ama talebi karşılayamayan LNG kaynakları ile de yeni bir kapasite oluşturmak gerçekten zor gözükmektedir.
Bu nedenle, Rusya ile AB ülkeleri ya da NATO ülkeleri için enerji başta da doğalgaz, Ukrayna meselesinde masada yerini alacaktır.
RUSYA’NIN TALEP GÜVENLİĞİ
Avrupa ülkeleri için arz güvenliği ne kadar önemliyse, ekonomisi yüksek bir oranda enerjiye bağımlı olan Rusya için talep güvenliği de o kadar önemlidir. Petrol ve doğalgaz ihracatından sağlanan gelir miktarı, Rusya’da bütçenin yaklaşık yüzde 40’ını oluşturuyor.
Bu oranda enerji kaynaklarına yüksek oranda bağımlılık nedeniyle, Rusya’nın en büyük doğalgaz ithalatçısı olan AB ülkeler ile olası yaşayacağı olası krizde ekonomisinin derinden etkileneceği açıktır.
Dolayısıyla, enerji ithalatçısı AB ülkeleri açısından enerji arz güvenliği ekonomileri için ne kadar stratejik ise, enerji kaynaklarına sahip Rusya gibi ülkeler açısından da enerji talep güvenliği stratejiktir.
Bakalım bu karşılıklı bağımlılık, yaşanan krizi nasıl etkileyecek?
Yazar: Erdal Tanas Karagöl |
03-02-22 |
||
E mail: yenisafak.com | Tweet | ||