ÂYET-İ KERÎME
Ey Peygamber! Dinlerine uymadıkça Yahudiler de Hrıstiyanlar da senden asla hoşnut olmayacaklardır.
Bakara, 120.
HADÎS-İ ŞERİF
Dünya tatlı ve caziptir. Allah sizi dünyada egemen kılacak ve nasıl davranacağınıza bakacaktır. Dünyadan ve kadınlardan sakının.
Müslim, Rikak, 99.
SÖZÜN ÖZÜ
Bir düşünce için ölümü göze almak, kendini feda ediş değil; hayatı anlamlandırmaktır.
İsmet Özel
Kategori : TÂRİH / İSLÂM TÂRİHİNDEN
Okunma Sayısı: 246
Yazar: Halit Kanak
AHLAT VE MALAZGİRT'TEN FETİH NOTLARI

AHLAT VE MALAZGİRT'TEN FETİH NOTLARIAnadolu’nun fetih kapısı Malazgirt’e fethin 951. yıldönümü kutlamaları için gelmeden önce Sultân Alparslan’ın harekât merkezi Kubbet’ül İslâm Ahlat’a uğradık. Başkanlığını yürüttüğüm Türk Dünyası Dayanışma ve Yardımlaşma Derneğimizin de etkinlik çerçevesi içinde Genel Başkan Yardımcımız ve aynı zamanda Geak Başkanı Semih Sağır ve bünyemizde bulunan Türk Dünyası Arama Kurtarma Derneğimizin Başkanı Emirhan Aydoğmuş ile Genel Sekreter Yardımcımız Uygar Öztürk Kardeşlerimin gayretleriyle aktif yer alması ayrıca bizleri ve bizimle birlikte hareket eden STK’ları sevindirmişti.

Görsel şölenlerin yanısıra, inanmışlığın getirdiği bir gayretle 23 Ağustos’ta başlayan ve 51 Otağ’ın yer aldığı Ahlat Millet Bahçesinde yapılan birbirinden güzel etkinliklerde gerçekten tarihin derinliklerinde kaybolduk. Aynı günün akşamı Malazgirt’te mehter takımı eşliğinde meşale yürüyüşünde Sultân Alparslan’a ve onun muzaffer askerine Fâtihalarımızı gönderdik, rahmetle andık. Bu vesileyle Malazgirt’te bir kez daha Sultân Alparslan’ı ve Malazgirt’i kaleme alalım istedik…

Çağrı Bey’in oğlu Sultân Alparslan 1063 yılında amcası Tuğrul Bey’in yerine Türk Hakanlığının tahtına oturduğunda Türkler, Fırat kıyılarında ve Toros yamaçlarında at koşturmaya başlamışlardı bile.

Sultân Alpaslan’ın hedefinde Anadolu’nun Fethi vardı. Bir yıl geçmeden 1064'te bizzat Anadolu sınırına geldi. Kardeşi Melik Yakuti'ye verdiği ilk emir Van ve kalesinin fethedilmeseydi. Emir derhal yerine getirildi.
1066'da Türk Kumandanlarından Gümüştekin, Nizip ve Adıyaman'a kadar geldi. Karşılaştığı Bizanslı General Aruantanos'un ordusunu bozdu generali esir aldı.

1067'de ise büyük Türk Generali Bekçioğlu Afşin Bey, Malatya'da yine çok üstün Bizans Ordusunu yenip Kayseri’yi aldı. Ardından Torosları aşıp Çukurova ve Kilikya'yı yağmalayıp Halep önlerine geldiğinde, Sultân Alparslan 1068'de Tiflis’i fethetiyordu. Bu fetihle Gürcülerin bir kısmı Müslüman oldu.

Bu akınlar Bizans İmparatorunu kızdırdığı gibi, Vatikan’ı da ürkütmüştü. Türkleri durdurmak için Vatikan’ın teşvik ettiği Bizans İmparatoru büyük bir orduyla Anadolu'ya geçti. Kayseri yakınlarına geldiğinde Afşin Bey'in Niksar'ı aldığını öğrendi fakat yolunu değiştirmedi. Önce Sivas'a, oradan Maraş'a geldi. Ordunun öncü kuvveti İnal Bey tarafından fena şekilde bozulmasına rağmen ilerlemesine devam ederek Haleb'e kadar geldi. Buraları haraca bağlamakla yetindi.

Dönüş yolunda Pozantı'ya geldiğinde, Afşin Bey’in kuzeyden düzenlediği akınla Sakarya kıyılarına kadar geldiğini öğrendi. İmparator bu duruma çok kızsa da Anadolu'yu taramasına rağmen Türk Akıncılarını bulamadı. Ümitsiz bir şekilde İstanbul'a döndü. (Afşin Bey bu sarkmaları iki kere daha yapacak Ege, Konya ve Denizli'ye kadar inecekti.)

1069 ve 1070'de durum değişmedi akınlar devam etti. Üstelik Sultân Alparslan amcası Tuğrul Bey'in alamadığı Malazgirt Kalesi’ni aldı, Diyarbakır'a geldi, Vezir Nizâmülmülk'ü Meyyâfârikî'ne (Silvan) gönderdi. Sonra Haleb'e geldi, Arap mirdâsi hânedânından Haleb'i aldı sonra Fırat ve Dicle üzerinden Ahlat'taki üssüne döndü.

Bu gelişmeler karşısında çare arayan Bizans Senatosu, Vatikan’ın telkiniyle güçlü ve dirayetli bir komutan olan Romen Diyojen’i Türkleri Anadolu'dan atsın diye tahta geçirdi. Kudretli asker Romen Diyojen, Roma İmparatoru sıfatıyla harp divânını topladı.

Harp divânında alınan karar gereği, Türk Ordusunu imha etmek ve merkezleri konumundaki Rey, İsfahân, Hemedan'ı almak, işi kökünden halletmek için harekete geçti. 13 Mart 1071'de hazırladığı yaklaşık 200 bin kişilik muazzam ordusuyla yola çıktı. Dönüşte; Irak, Suriye, Mısır’ı da almak istiyordu. Bunun için bu üç bölgeye valilerin atamasını yola çıkmadan yaptı.

Romen Diyojen’in hedefinde öncelikle Türklerin eline geçen Bizans'ın doğudaki en güçlü kalesi Malazgirt vardı. Malazgirt'e doğru yola koyuldu. Ordunun ağırlıklarını on binlerce hayvanın yanısıra beş bin araba taşıyordu. Devrin en gelişmiş pek çok silahın yanında 1.400 kişinin kullandığı büyük bir mancınık da vardı.

Kusursuz şekilde donatılmış 200 bin kişilik ordunun İstanbul'dan hareket ettiği haberini alan Sultân Alparslan, Halep'ten harekete geçmeden önce ordu komutanlarından rapor istedi. Önüne gelen raporların özeti, Anadolu'da Bizans'ın önemli askerî üsleri ve lojistik depolarının tahrip edildiği, Bizans Ordusu bozulursa Anadolu kapılarının ardına kadar açılacağı yönünde idi.

Hemen harekete geçti. İmparatoru karşılamak üzere doğuya yöneldi. İmparator ise Sultân Alparslan'ın Halep'ten ayrıldığını duyunca Sivas'ta önce harp meclisini topladı, durum değerlendirilmesi yapıldı. İmparator, Türkleri çok iyi tanıyan generaller Josef Trakhaniotes ile Nikeforos Bryennios'dan detaylı brifing aldı.

General Bryennios öncü birliklerin başında güya Hz. İsa'nın çarmıha gerildiği altın haçı taşıyordu. Hafif süvariden oluşan öncü Türk Tümeniyle karşılaşılınca vuruşma kaçınılmaz oldu. Bizans öncü kuvvetleri bozguna uğradı. General Bryennios yaralı olarak İmparatorun yanına zor düştü. Türk öncü tümeninin ele geçirdiği altın haç Sultân Alparslan'a gönderildi.

Sultân Alparslan bu arada, İmparatordan önce Malazgirt Kalesine ulaşmak için zorunlu yürüyüş emretmiş bu da özellikle Fırat'tan geçerken önemli zayiatlara yol açmıştı. Sonunda Malazgirt Ovasına ulaşıldı.
Aylardan ağustos, günlerden Cuma idi. Malazgirt Ovasında yaklaşık 200 bin kişilik Bizans Ordusu, 54 bin kişilik Selçuklu Ordusu karşısında çok kalabalık gözüküyordu.
Sultân Alparslan ordusunun başında cuma namazını edâ ettikten sonra secdeye kapandı namaz duâsını secdede yaptı.
"Yâ Rabbi. Seni kendime vekil yapıyor, âzâmetin karşısında yüzümü yere sürüyor, uğrunda cihâd ediyorum.
Ey Allah'ım. Niyetim Senin rızânı kazanmaktır bana yardım et."

Sonra üzerinde beyaz elbisesi olduğu halde beyaz atına bindi. Bir nefer gibi dövüşeceğini göstermek için ok ve yayını bıraktı, yakın dövüş silahı olan kılıç ve gürzünü eline aldı.

Askerlerine döndü şöyle seslendi;
"Yiğitlerim. Eğer şehid olursam bu beyaz elbise kefenim olsun. Ben nefsimi Âlemlerin Rabbine adadım. Benim için şehâdet de, muzzafer olmak da bir saadettir. Allah ( c.c) zaferi nâsib ederse istikbâl bizimdir."

Bu sözlerden sonra yüzünü Malazgirt Ovasında bekleyen Bizans ordusuna çevirdi, atını sürdü. Onunla birlikte inanmış ve adanmış 54 bin kişi ardından yürüdü.

Türk Ordusunda herkes ne yapacağını gâyet iyi biliyordu. Orduda, Kutalmışoğlu Süleyman Şah, kardeşi Mansur ve yine Sultân Alparslan'ın kardeşi Yakuti Bey, Artuk Bey, Afşin Bey'in yanısıra Sav Tigin, Ahmed Şâh, İnal Bey, Gümüş Tekin, Mengücek Bey, Dilmaçoğlu Mehmed Bey, Aslantaş Bey, Danişmend Bey, Tavtavoğlu Bey, Saltuk Bey, Uvakoğlu Atsız ve kardeşi Çavlı Bey, Tarankoğlu Bey gibi gözü kara yiğit komutanlar vardı.

Bizans Ordusunda merkezde İmparator, sol cenahta Aleates, sağ cenahta Nikeforos Bryennios, ihtiyatta Prens Andronikos vardı. 200 bin kişilik orduda Bizanslıların dışında Franklar, İskandinavlar, Almanlar, Normanlar, Slavlar, Gürcüler, Ermeniler, beş bin civarında ise Müslüman olmayan Peçenek ve Uz Türkleri vardı.

Vakit öğleyi geçeli iki saat olduğunda iki ordu birbirlerine iyice yaklaştılar. Vuruşma başlamaya ramak kalmıştı ki, Peçenek ve Uz'lar birden saf değiştirip, Bizans'ın muhteşem gücünü bırakıp (her dönem gücün yanında yer almaya çalışanlara duyurulur) kan kardeşlerinin tarafına geçtiler. Sayıları az da olsa bu durum Bizans Ordusunun mâneviyatını kırmaya yetti.

Vuruşma, Türk Atlılarının şiddetli ok taarruzuyla başladı, düşman pek çok zâyiat verdi ancak Bizans safları bozulmadı. Bunun üzerine Sultân Alparslan hızla geri çekilme emretti. İmparator, Türklerin saldırı kâbiliyetini yitirdiğini sanarak kaçarcasına geri çekilen Türk Ordusuna saldırı emri verdi.
Bir müddet sonra Selçuklu Hükümdarı Alparslan'dan beklenen işâret geldi. Bu "bozkır çevirme hareketi" işâretiydi. Bu işâretle Türk Ordusu hilâl şeklinde yayıldı. Bizans Ordusu hilâlin içinde kalmış ve pusuda bekleyen ihtiyat kuvvetlerinin âni hücumuyla şaşkına dönmüş, vakit geçtikçe de yavaş yavaş erimeye başlamıştı. Akşama doğru Türk kılıcından kurtulanlar topluluklar halinde teslim oluyordu. Çılgınca dövüşen İmparator Romen Diojen bütün mâiyetiyle birlikte yaralı olarak esir alındı. Yapılan anlaşmadan sonra (Urfa ve Antakya Türklere verilecek ayrıca ağır savaş tazminatı ödenecekti) İstanbul'a gönderildi.
Bu zafer karşısında Sultân Alparslan'a başta Halife olmak üzere yüzlerce tebriknâme gönderilmiş, kâsidelerle övülmüştür.

Komutanlardan Sav Tigin savaştan önce elçi olarak gönderildiği ve Bizans İmparatoru'nun "Sultânınıza söyleyin anlaşma şartlarını Rey'de yapacağım, ordumu İsfahân'da kışlatacağım, atlarımı Hemedan'da sulayacağım" demesi üzerine İmparatora şu cevabı vermişti. "Atlarınızın Hemedan'da kışlayacağından eminim, ama sizin nerede kışlayacağınızı bilemem" demişti. Öyle de oldu.

1071'i takip eden yıllar büyük bir fetih hareketini beraberinde getirdi. Sultân Alparslan zamanında Hicâz bölgesi Türk Hâkânlığına bağlandı. Mekke ve Medine Şii Fâtımi'lerden temizlendi, yeniden Abbasi Halifesi ile Türk Hâkânı adına hutbe okunmaya başladı, Hac yolu emniyete alındı. Şii Fâtımilere büyük darbe vuruldu, sindirildi. Selahaddin Eyyûbi yaklaşık yüz yıl sonra bunun faydasını görecek, Fâtımileri ortadan kaldıracaktı.

Sultân Alparslan, 1072'de şehid edildiğinde 43 yaşını 9 ay 6 gün geçmişti. (Hâlife ilk defa bütün dünya Müslümanlarına başsağlığı dileyen resmi bir beyannâme yayınlamıştır.) 2. Büyük Türk Hâkân'ı olarak saltanatı 9 yıl 1 ay 18 gün sürmüştür. Seferiye Hâtun ile evliydi yerine 17 yaşında büyük oğlu Sultân Melikşâh geçmiştir.

Sultân Alparslan'ın mezarını bulma çalışmaları, Alman arkeologların tarihi eser kaçırmaya çalışırken havaalanında yakalanmaları üzerine Türkmenistan Hükümetince bütün ruhsatlar iptal edildiği için yarım kalmıştı.
Yeniden izin verilen arama çalışmalarına derneğimizin değerli akademisyenlerinden Genel Başkan Yardımcımız Fethi Ahmet Yüksel Hocam bizzat içerisinde bulunmuş, fakat kendi ifâdesiyle "Atavatan Türkmenistan'ın Merv Vilayeti yakınlarında sahaya iner inmez sihirli bir el çalışmalarımızı durdurdu ne olduğunu anlayamadık" demiştir.

Hocamla birlikte görüştüğümüz Türkmenistan Büyükelçisi Saygıdeğer İşankuly Amanlıyev çalşmaların yeniden başlatılması için elinden geleni yapacağı müjdesini verdi. Biz de ceddimiz Sultân Alparslan'ın kabrini bulma çalışmaları için gerekli müracaatların yapılmasını ve birbirinden kıymetli arkeolog, jeolog, zoolog ve sanat tarihçisi hocalarımızın özellikle Macan Cuma Mescidi avlusunda yeniden çalışmalara başlaması için gün sayıyoruz. En kısa zamanda hayırlı sonuca ulaşmak üzere Malazgirt’ten selamlar..

Yazının kaynağına ulaşmak için tıklayınız.

Yazar: Halit Kanak
27-08-22
E mail: yeniakit.com
 
 
Yorumlar: 0
Bu yazı için henüz yorum yapılmamıştır.
AHLAT VE MALAZGİRT'TEN FETİH NOTLARI
Online Kişi: 20
Bu Gün: 360 || Bu Ay: 8.964 || Toplam Ziyaretçi: 2.200.406 || Toplam Tıklanma: 51.933.191