ÂYET-İ KERÎME
Ey Peygamber! Dinlerine uymadıkça Yahudiler de Hrıstiyanlar da senden asla hoşnut olmayacaklardır.
Bakara, 120.
HADÎS-İ ŞERİF
Dünya tatlı ve caziptir. Allah sizi dünyada egemen kılacak ve nasıl davranacağınıza bakacaktır. Dünyadan ve kadınlardan sakının.
Müslim, Rikak, 99.
SÖZÜN ÖZÜ
Bir düşünce için ölümü göze almak, kendini feda ediş değil; hayatı anlamlandırmaktır.
İsmet Özel
Kategori : İKTİBAS / Muhtelif Mevzûlar, Yazarlar, Yazılar
Okunma Sayısı: 8561
Yazar: Avni Özgürel
KELB, TEMİZ Mİ SADIK MI?

Divan şairlerinin atışmalarından

Şairler arasındaki atışmada kullanılan kelimelerin bulaşıcı olduğunu düşündürecek işaretler var. Örneğin ‘köpek’li sataşma Kanuni döneminin şairi Ruhi’yle başlamış olabilir. Fuzuli’yle otururken yanlarından geçen bir köpeği işaret ederek ‘Şu köpek ne kadar fuzuli, değil mi?’ diye lafa girmiş.. Fuzuli başını sallamış ‘Haklısın lakin..’ deyip devam etmiş: Köpeği öldürürsem içinden çıkar ruhi!

Bulaşıcı dedim, Bağdat’tan binlerce kilometre ötede ve bir asır sonra İstanbul katılmış kervana. Şiir az- çok bilinir. Divan edebiyatının büyük ismi Nef’i kendisine ‘kelp’ yani köpek diyen 4. Murad’ın dalkavuklarından Tahir Efendi adlı bir softa için yazmış. Tahir kelimesinin erkek adı olmanın yanında ‘temiz’ manasına geldiğini ve Nef’i’nin İslam mezheplerinden Maliki’liğe mensup olduğunu hatırlayarak okuyalım... “Tahir efendi bana kelp demiş / İltifatı bu sözde zahirdir/ Maliki mezhebim benim, zira/ İtikadımca kelp tahirdir”

Şiiri belki biliyordunuz. Ama sanırım üç asır sonra Kuleli Askeri Lisesi’nde gündeme geldiğinden haberdar olmamışsınızdır.

Hikayenin kahramanı Tahiru’l-Mevlevi namıyla anılan 1951’de kaybettiğimiz Divan edebiyatının son temsilcisi Tahir Olgun.

Tahir Hoca Kuleli Askeri Lisesi’nde edebiyat öğretmenliği yaparken okula yeni bir edebiyat öğretmeni tayin edilir. Sadık adında, gençten, biraz ukala biridir yeni öğretmen. Fırsat buldukça Tahiru’l-Mevlevi’ye sataşır... Bir defasında Nef’i’nin dizelerini hatırlatarak ‘Hocam, şu kelbin (= köpeğin) tahir (= temiz) olup olmadığı hâlâ açıklığa kavuşmadı değil mi’ diye sorar.. Hoca gülümser, başını sallayıp geçer.. Ama inatçıdır Sadık öğretmen, bırakmaz yakasını... Bir, iki, üç, derken, yine bir gün kalabalık bir davetli grubunun önünde yöneltir aynı soruyu Sadık.

Sabrı taşan Tahir Hoca’nın cevabı bence en az Nef’i’ninki kadar çarpıcı: Kelbin tahir olup olmadığı el’an meşkuk (= şu an için belirsiz)... Ammaaaa!.. Kelbin sadık olduğunda şüphe yok!..

Mesnevi aşığı Tahir Olgun herkesin ortasında genç bir öğretmeni yüzünde tokat gibi patlayan cevapla yıkmaktan üzüntü duymuş olmalı ki şu dizeleri o gün defterine yazmış: “ Zehr-i hicvi cihana neşredenin/ Dili bi-şek zeban-ı efidir/ Kelp Tahir olmaz amma / Beşere nefi vardır öyleyse Nef-i dir” Günümüz diliyle manası şöyle Bu hicvin zehrini dünyaya yayan kişinin dili, şüphesiz yılan dili gibidir. Köpek asla temiz olmaz, fakat insanlara faydalıdır. Öyle ise köpek Nef’i (= faydalı)dır.

Yazının kaynağına ulaşmak için tıklayınız.

Yazar: Avni Özgürel
22-08-10
E mail: radikal. com.tr
 
 
Yorumlar: 0
Bu yazı için henüz yorum yapılmamıştır.
KELB, TEMİZ Mİ SADIK MI?
Online Kişi: 21
Bu Gün: 365 || Bu Ay: 8.901 || Toplam Ziyaretçi: 2.220.203 || Toplam Tıklanma: 52.158.689