MEDYA PAZARINDA DEFOLU TÜRKÇE

ÂYET-İ KERÎME

Ey Peygamber! Dinlerine uymadıkça Yahudiler de Hrıstiyanlar da senden asla hoşnut olmayacaklardır.

Bakara, 120.

HADÎS-İ ŞERİF

Dünya tatlı ve caziptir. Allah sizi dünyada egemen kılacak ve nasıl davranacağınıza bakacaktır. Dünyadan ve kadınlardan sakının.

Müslim, Rikak, 99.

SÖZÜN ÖZÜ

Bir düşünce için ölümü göze almak, kendini feda ediş değil; hayatı anlamlandırmaktır.

İsmet Özel

Kategori : / DİL KALESİ

Okunma Sayısı: 1783

Yazar: C.Yakup Şimşek

MEDYA PAZARINDA DEFOLU TÜRKÇE - 24

(Can ATAKLI - Mithat SANCAR - Abdullah AYMAZ)

Can ATAKLI (VATAN - 28 Mart 2011)

“Asker de artık hiçbir hükmiyeti kalmadığı için zaten alınan karara uymaya gönülden destek vermiş durumda.”

Arayıp taradım ama lügatlerde “hükmiyet” diye bir kelime bulamadım.
Can ATAKLI bu “nadide” kelimeyle aşağıdakilerden hangisini kastetti acaba?
A) hüküm
B) hikmet
C) hâkimiyet
D) hamiyet
E) hüviyet

(Not: Ben hepsini işaretliyorum. Niye mi? Bakın, anlatayım:
Bana göre ATAKLI aslında “hüküm” diyecekken son anda aklına gelen parlak bir fikirle işin içine biraz “hikmet” katmak istedi. Üstüne de bir tutam “hâkimiyet” sepeleyip bir dirhem “hamiyet” ve bir zerre de “hüviyet” ekleyerek “hükm” üne çeşni tutmak diledi.)

***
Can ATAKLI (VATAN - 30 Mart 2011)

“Barajı geçemiyorsanız yoksunuz demektir anlamına da geliyor.”

Aynı manaya gelen (müteradif / sinonim) kelimelerle cümle şişirilmiş: “…demektir” dedikten sonra “… anlamına da geliyor.” demenin ne manası var?

***
Mithat SANCAR (Taraf - 30 Mart 2011)

“Ergenekon operasyonları başladığından beri, iki boyutu bir arada ele almanın önemine vurgu yapmaya: Teşkilat ve zihniyet!”

ATAKLI’nın yaptığının tam tersini SANCAR yapmış: ATAKLI, cümleyi bitirmek için sözü nafile yere uzatmıştı; SANCAR ise farz olanı bile söylememiş. Belki işinin çokluğundan, cümlesini bitirmeye vakit bulamamış, eksik kalan yeri okuyucuların hayallerine havale etmiş…
Biz de onun yarım bıraktığı cümlesini hayalimizden tamamlayalım:
A) … iki boyutu bir arada ele almanın önemine (sakın kimse) vurgu yapmaya (yapmasın)
B) … iki boyutu bir arada ele almanın önemine vurgu yapmaya (çalışıyorlar / çalıştılar)
C) … iki boyutu bir arada ele almanın önemine vurgu yapmaya (çalışıyorum / çalıştım)

Doğru şıkkın C olduğunu, yukarıdaki cümleden sonraki iki paragrafı okuyunca anlıyoruz.
***
Abdullah AYMAZ (ZAMAN - 13 Mart 2011)

“Din ve kabile gerginliği hiç kalmamış. İşte Libya'dan gelen Müslüman öğrenciler için Hıristiyan olan Dışişleri Bakanı gözyaşı döküyor. Bu durum her şeyi gösteriyor.”

Ortadaki cümleye dikkat… (Ruanda hariciye vekili) “Libya'dan gelen Müslüman öğrenciler için” mi Hristiyan olmuş?.. Eğer öyleyse cümlede bir hata yok demektir. Fakat bu kişinin Hristiyanlığına dikkat çekilmek istendiyse cümlenin kuruluşu yanlıştır ve doğrusu şudur:

“İşte Hristiyan olan Dışişleri Bakanı, Libya'dan gelen Müslüman öğrenciler için gözyaşı döküyor.”

***
Abdullah AYMAZ (ZAMAN - 07 Mart 2011)

“Aysal Aytaç Bey, Hacı Kemal Ağabey hakkında, hatıralarını anlatırken diyor ki: Eski Kırgızistan Milli Eğitim Bakanı Çınara Hanımefendi'yi, bakanlıktan ayrıldıktan sonraki ziyaretlerimin birisinde bana Hacı Kemal Erimez'i anlattı.”

Yazının başında böyle bir paragraf okuyoruz ama net bir şey anlamıyoruz:
Bu cümleye göre kim, kimi anlatmış?
A) Aysal Aytaç Bey, Hacı Kemal Erimez'i anlatmış.
B) Eski Kırgızistan Millî Eğitim Bakanı Çınara Hanımefendi, Hacı Kemal Erimez'i anlatmış.
C) Aysal Aytaç Bey, Eski Kırgızistan Millî Eğitim Bakanı Çınara Hanımefendi'yi anlatmış

Doğru cevabın B olduğunu, ikinci paragrafı sonuna kadar okuyunca ancak anlıyoruz.
Buradaki ifade kusuru AYMAZ’dan değil, Aysal Aytaç Bey’den kaynaklanmış olabilir. Çünkü AYMAZ, bu paragrafı ondan iktibas etmiş.
Ama en azından küçük bir müdahaleyle - mesela Çınara Hanımefendi’nin ismine getirilmiş olan “-yi” ekini atmak suretiyle - tashih edebilirdi.
O paragrafı aşağıdaki gibi kursaydı muğlak ifadeden yine kurtulurdu:
”Eski Kırgızistan Millî Eğitim Bakanı Çınara Hanımefendi, bakanlıktan ayrıldıktan sonra ziyaretine gelen Aysal Aytaç Bey’e, Hacı Kemal Erimez hakkındaki bir hatırasını şöyle nakleder:”