MEDYA PAZARINDA DEFOLU TÜRKÇE

ÂYET-İ KERÎME

Ey Peygamber! Dinlerine uymadıkça Yahudiler de Hrıstiyanlar da senden asla hoşnut olmayacaklardır.

Bakara, 120.

HADÎS-İ ŞERİF

Dünya tatlı ve caziptir. Allah sizi dünyada egemen kılacak ve nasıl davranacağınıza bakacaktır. Dünyadan ve kadınlardan sakının.

Müslim, Rikak, 99.

SÖZÜN ÖZÜ

Bir düşünce için ölümü göze almak, kendini feda ediş değil; hayatı anlamlandırmaktır.

İsmet Özel

Kategori : / DİL KALESİ

Okunma Sayısı: 1932

Yazar: C.Yakup Şimşek

MEDYA PAZARINDA DEFOLU TÜRKÇE - 45

(Mustafa ÖZCAN – Mustafa BALBAY)

Mustafa ÖZCAN (Yeni Akit – 23 Mayıs 2011)

“Bu halk hareketi kesinlikle bir cereyandır ve akımdır.
“Türkiye’de ve dışında bunu Sünnilerin Amerikan muhibbanlığına veya sempatizanlığına bağlayanlar olabilir. Lakin böyle olmadığı güneş kadar aşikar. Zira, Lübnan Sünnileri arasında yapılacak bir kamuoyu yoklaması ile Amerikan düşmanlığının diğer Sünni ülkelerdeki gibi yüksek olduğu ve tavan yaptığı görülecektir. Öyle ise Lübnanlı Sünniler hem ABD hem de Hizbullah’ı eşit şekilde karşılar.
“Zira Sünnilik İslam dünyasının küresel gücü ve ortak bölenidir…”

Kelime tercihi ve cümle teşkili bakımlarından dikkatsiz ifadeler…

1. Aynı mefhumu karşılamak üzere birden fazla kelime kullanılmış: “…cereyandır ve akımdır. / muhibbanlığına veya sempatizanlığına…” sözlerinde olduğu gibi.

2. Maksadı doğru anlatmaya mâni olabilecek kelimeler sarf edilmiş: “ortak bölenidir…”
Mustafa ÖZCAN, Sünniliğin, İslam dünyasında hâkim güç ve asgari müşterek olduğunu ifade etmek istemiş. Gelgelelim Sünniliğin bu meziyetini hatalı bir benzetmeyle yerle bir etmiş: ortak bölen.
Bu tabir gerçek manasıyla da “bölen” kelimesinin tedaisiyle de Mustafa ÖZCAN’ın “Sünniliği”ne aykırı…
ÖZCAN bu aykırılığa düşmemek için “ortak bölen” değil “ortak payda” veya – kendisine daha yakışacak olan – “asgari müşterek” sözünü seçmeliydi…

3. “Öyle ise Lübnanlı Sünniler hem ABD hem de Hizbullah’ı eşit şekilde karşılar…” cümlesinde de ne anlatıldığı belli değil… Kim, kimi “karşılar”mış? Ayrıca “eşit şekilde” karşılamak nasıl oluyor?
Okuyucu zihni buralara takılabilir ve ancak dönerek cümleleri yeniden okuyup kafa yormak suretiyle bu engellerden kurtulabilir.
Biz de öyle yaptık ve ÖZCAN’ın şunu söylemek istediğini anladık:
“Öyle ise Lübnanlı Sünniler hem ABD hem de Hizbullah’a aynı derecede karşıdırlar…”
Bu mevzuları öğrenmek isteyen okuyucuların kafalarındaki sualleri böyle hatalı sözler çözemez.
“Çözmek yerine daha da düğümler ve karmaşık hâle getirir.”
(Son cümle de ÖZCAN’ın aynı yazısından alınmıştır.)

***

Mustafa BALBAY (Cumhuriyet – 19 Mayıs 2011)

“Prof. İsa Eşme’nin başkanlığında yapılan bir araştırmaya göre gençlerimizin çok büyük bir bölümü, başta üniversite sınavları olmak üzere devlet kurumlarına güvenmiyor.”

Bu cümledeki ifade ve mantık hatası şu:
BALBAY “üniversite sınavları” ile “devlet kurumları”nı aynı kategoriye sokmuş: farklı türden iki varlığı aynı türden göstermiş.
“Gençlerimizin çok büyük bir kısmı başta Mustafa BALBAY’ın yazıları olmak üzere hiçbir gazeteye güvenmiyor...” cümlesindeki dil ve mantık hatası neyse BALBAY’ınki de o…