UYDURMA OLDUĞU SÖYLENEN SAHİH BİR RİVAYET-3

ÂYET-İ KERÎME

Ey Peygamber! Dinlerine uymadıkça Yahudiler de Hrıstiyanlar da senden asla hoşnut olmayacaklardır.

Bakara, 120.

HADÎS-İ ŞERİF

Dünya tatlı ve caziptir. Allah sizi dünyada egemen kılacak ve nasıl davranacağınıza bakacaktır. Dünyadan ve kadınlardan sakının.

Müslim, Rikak, 99.

SÖZÜN ÖZÜ

Bir düşünce için ölümü göze almak, kendini feda ediş değil; hayatı anlamlandırmaktır.

İsmet Özel

Kategori : / ÎMAN VE İSLÂM

Okunma Sayısı: 5114

Yazar: Dr. Ebubekir Sifil

UYDURMA OLDUĞU SÖYLENEN SAHİH BİR RİVAYET-3

9. Sürâka b. Mâlik (r.a)'dan: "Resulullah (s.a.v) şöyle buyurdu: "Eğer ben birisine, başka birisine secde etmesini emredecek olsaydım, kadına, kocasına secde etmesini emrederdim."

10. Büreyde (r.a)'dan: "Bir bedevi Hz. Peygamber (s.a.v)'e gelerek, "Ey Allah'ın Resulü! Bana izin verin size secde edeyim"dedi. Hz. Peygamber (s.a.v) şöyle buyurdu. "Eğer ben birisine, başka birine secde etmesini emredecek olsaydım, kadına, kocasına secde etmesini emrederdim."

11. Abdullah b. Ebî Evfâ (r.a)'dan: "Mu'âz b. Cebel (r.a) Yemen'den döndüğü zaman Efendimiz (s.a.v)'in huzuruna girdiğinde secde etmiş, bu duruma şaşıran Efendimiz (s.a.v), bu hareketinin sebebini sorunca da, Yemen'de Ehl-i Kitab'ın, büyüklerini selamlama ve ta'zim maksadıyla secde ettiklerini gördüğünü ve bu şekilde selamlanmaya Efendimiz (s.a.v)'in daha layık olduğunu düşündüğü için böyle yaptığını söylemiştir. Bunun üzerine Efendimiz (s.a.v), "Onlar peygamberleri adına yalan uydurdular; kitaplarını da böyle tahrif etmişlerdi. Eğer bir kimsenin başka birine secde etmesini emredecek olsaydım, kadına, üzerindeki hakkının büyüklüğü sebebiyle kocasına secde etmesini emrederdim..." buyurmuştur.

12. Ğaylân b. Seleme (r.a)'dan: "Hz. Peygamber (s.a.v) ile birlikte bir seferdeydik. Şöyle buyurdu: "Eğer birisine, başka birine secde etmesini emredecek olsaydım, kadına, kocasına secde etmesini emrederdim."

13. Suheyb (r.a)'den: "Mu'âz Şam'dan geldiğinde, oradaki yahudilerin alimlerine ve din adamlarına, hristiyanların da papazlarına ve ruhbanlarına secde ettiğini görmüştü. Hz. Peygamber (s.a.v)'in yanına geldiği zaman O'na secde etti. Hz. Peygamber (s.a.v), "Ey Mu'âz, bu nedir?" buyurunca şöyle dedi: "Şam'a gittiğimde yahudilerin alimlerine ve din adamlarına ve hristiyanların keşişlerine ve din adamlarına secde ettiğini gördüm. "Bu nedir" diye sordum; "Bu, peygamberleri selamlama şeklidir" dediler. Bunun üzerine Hz. Peygamber (s.a.v) şöyle buyurdu: "Peygamberleri üzerine yalan söylemişler. Kitaplarını da böyle tahrif etmişlerdi. Eğer bir kimseye, birisine secde etmesini emretseydim, kadına, kocasına secde etmesini emrederdim."

Söz konusu hadis hakkında ulaşabildiğim bilgiler böyle. İlk yazıda sahabî sayısını 10 olarak zikretmiştim. Görüldüğü gibi sayı 13'e çıkmış durumda. Özellikle dipnotlarda aktardığım bilgilerden ortaya çıkan netice şu: Bu hadisin rivayet tariklerinden bir kısmı sahih, bir kısmı hasen, bir kısmı ise zayıftır. Dolayısıyla sened itibariyle bu hadisin uydurma olduğunu söylemek mümkün değil.

Metne gelince, burada Efendimiz (s.a.v)'in, kocanın eşi üzerindeki hakkı konusunda mübalağalı bir ifade kullanarak konunun hassasiyetine dikkat çektiğini söylememiz gerekiyor. Efendimiz (s.a.v)'in bu tarz başka sözleri de mevcuttur. "Kur'an'ı teganni ile okumayan bizden değildir" veya "Bize silah çeken bizden değildir" hadisleri örnek olarak gösterilebilir. Burada söz konusu fiiller kişiyi dinden çıkarmadığı halde böyle buyurulmuş olması meselenin hassasiyetini ortaya koymak içindir. Dolayısıyla bu gibi rivayetlerde Kur'an'a aykırılık bulmayanların, sadedinde bulunduğumuz rivayet hakkında da aynı tavrı göstermesi beklenir.

Bitirmeden bir noktanın altını çizelim: Bu hadisin kocalara, eşlerine zulmetme hakkı vermediğinin, buradan böyle bir neticeye gitmenin "istismar"dan başka bir anlamı olmayacağının altını kalın çizgilerle çizmiş olalım. Merak etmemek elde değil, istismara meydan vermeme gerekçesiyle hadisi feda edenler, ilgili ayet konusunda da aynı şekilde mi davranacaklar acaba?!..

1 et-Taberânî, el-Mu'cemu'l-Kebîr, VII, 152. el-Heysemî Mecma'u'z-Zevâid'de (IV, 310), sededdeki Vehb b. Ali ve babasının durumları hakkında bilgi sahibi olmadığını, diğer ravilerin güvenilir olduğunu söyler.

2 ed-Dârimî, "Salât", 159.

3 Veya Şam'dan. Ahmed b. Hanbel'in bu rivayetinde böyle (ravinin tereddüdü tasrih edilerek) geçmektedir; doğrusu "Şam'dan" olmalıdır. Zira Hz. Mu'âz (r.a), Efendimiz (s.a.v) tarafından Yemen'e gönderilmiş ve ancak O vefat ettikten sonra Medine'ye dönmüştür. Hz. Mu'âz (r.a)'ın Şam'a gidişi ise daha önce olmuştur. et-Taberânî ve el-Bezzâr da bir sonraki dipnotta zikrettiğim yerlerde rivayeti Mu'âz b., Cebel (r.a)'in "Şam dönüşü" şeklinde tasrih etmektedir. Ahmed b. Hanbel de Mu'âz b. Cebel (r.a) rivayetinde aynı tasrihi vermektedir.

4 Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, IV, 381; eş-Şâşî, el-Müsned, III, 231; et-Taberânî,, el-Mu'cemu'l-Kebîr, V, 208-9, VIII, 37, XX, 52; el-Bezzâr, el-Müsned, I, 227; el-Hâkim, el-Müstedrek, IV, 172. ez-Zehebî, bu rivayetin sahih olduğu görüşünde el-Hâkim'e muvafakat etmiştir. el-Heysemî de Mecma'u'z-Zevâid'de (IV, 309) İmam Ahmed ve el-Bezzâr rivayetlerinin senedlerindeki ravilerin güvenilir olduğunu söylemiştir.

5 et-Taberânî, el-Mu'cemu'l-Kebîr, XVIII, 263-4. el-Heysemî Mecma'u'z-Zevâid'de (IV, 311) bu rivayetin senedindeki Şebîb b. Şeybe'nin çoğunluğu teşkil eden hadis tenkitçileri tarafından zayıf, bazıları tarafından ise güvenilir bulunduğunu söyler.

6 et-Taberânî, el-Mu'cemu'l-Kebîr, VIII, 35-6. el-Heysemî Mecma'u'z-Zevâid'de (IV, 309-10) bu rivayetin senedindeki en-Nehhâs b. Fehum'un zayıf bir ravi olduğunu söyler.

7 el-Buhârî, "İ'tisâm", 44

8 el-Buhârî, "Fiten", 7.

9 4/en-Nisâ, 34.

Yazının kaynağına ulaşmak için tıklayınız.

Yazar: Dr. Ebubekir Sifil	07-02-12
E mail: milligazete.com		Tweet

Yorumlar: 1

uğurlu
Vebal			Tarih : 09-02-12
Değerlendirme, yorum, hele hele yargılama ve hüküm verme noktasında ya da merakında olanlar hakîkatten yana tavizsiz taraf olmalı değiller mi?Tesir sahasına olanların vebalini de var değil mi? Yazarımızın titizliği takdire şayan.