ERTELENEN ÎKAZ ÖLDÜRÜR

ÂYET-İ KERÎME

Ey Peygamber! Dinlerine uymadıkça Yahudiler de Hrıstiyanlar da senden asla hoşnut olmayacaklardır.

Bakara, 120.

HADÎS-İ ŞERİF

Dünya tatlı ve caziptir. Allah sizi dünyada egemen kılacak ve nasıl davranacağınıza bakacaktır. Dünyadan ve kadınlardan sakının.

Müslim, Rikak, 99.

SÖZÜN ÖZÜ

Bir düşünce için ölümü göze almak, kendini feda ediş değil; hayatı anlamlandırmaktır.

İsmet Özel

Kategori : İKTİBAS / ÂKİF EMRE

Okunma Sayısı: 3569

Yazar: Akif Emre

ERTELENEN ÎKAZ ÖLDÜRÜR

Ertelenen eleştiri öldürür

'Ölmeden önce ölünüz...' Tüm ölümler bu ölmeden önce ölmeyi terk edişlerimizden... Ruhun ölümü, adaletin ölümü, vicdanın ölümü, insanlığın ölümü... Ölmeden evvel ölmeyi unutuşumuzdan...

Bu nebevi düstur hayatın eksenine oturtulabilseydi hem bireysel hem toplumsal hem siyasal kırılmalarla yaşanan acıların pek çoğunun önüne geçilebilirdi. Bu sarsıcı düsturun devamı daha sarsıcı: 'ölmeden evvel kendinizi hesaba çekiniz!'

Eleştiriyi ertelemenin toplumsal tezahürü 'kol kırılır yen içinde kalır' ifadesi. Kişiler içinde bulunduğu cemaati, siyasal kampı, toplumsal aidiyeti vb. özeleştiri yeteneğini kaybettikçe, siyaseten zorunlu görüleni yapmak adına hakikati erteledikçe aslında söz konusu hareket kendi meşruiyetinin ölümünü yaklaştırıyor demektir. En fazla, reel gerçekliğe yaslanan toplumsal, siyasal varlıklar, ertelenmiş eleştirilerin kurbanı olurlar; önce varlıklarını anlamlandıran hakikatleri deforme olur, sonra varlık gerekçeleri, anlam alanları kendi zıtlarına dönüşür. Tıpkı insan nefsi gibi; hatayı ayıklamadıkça, o hata hata olmaktan çıkıp alışkanlığa dönüşür ve 'ahlak' haline gelmeye başlar.

Cumhuriyet elitinin eleştirilere sağır kesilmesinin nedeni ideolojikti. Yeni bir medeniyete taşıyacaklardı memleketi ve bu yolda yapılan her eleştiri o 'kutsal uygarlık mücadelesini' engellemeye yönelikti. Özeleştiriyi ertelemek için de hem hafızalarının kurbanı oldular, hem de reel şartların. Sonlanmış bir imparatorluğun yıkım hatıraları beyin hücrelerine kadar işlemişti. Bin bir zorlukla kazanılan bağımsızlığı korumalıydılar! Bu gerekçe her tür eleştiriyi ertelediği gibi tüm toplumun vicdanını, sesini rehin alan, kendi söylemini, konumunu mutlaklaştıran bir baskıya dönüşecek, bu dondurulmuş arkaik ideoloji zamanla profan, siyasal bir imana haline gelecektir. Her kesimin sımsıkı sarıldığı kendi gerçekliğinin hakikatten ve hakikat duygusundan kopmasıyla kendi gerçekliğinin esiri haline gelmesinin kısa tarihidir, yakın siyasal tarihimiz.

Benzer biçimde 'özeleştiriyi erteleme', 'eleştiriye karşı içe kapanma refleksi' sistemin dışına ittiği, baskıya uğrayan cemaatler, siyasal yapılar için de geçerli oldu. Muhalifinin, hatta muarızının diline yaklaşan ve hatta o dili benimseyen bu kendine yabancılaşma hali, belki uzun sürede fark edilemeyecekti. Ne zamanki kendi çevresinden çıkıp toplumsal sorumluluk almaya, siyasal alanda varlık göstermeye, ekonomik güç sahibi olmaya başladıkça üstü örtülen, yen içinde kalan kolların kırıklığı iş tutuş tarzında ortaya çıkacaktır.

İktidar katında yaşananları anlamak için 'nerede yanlış yaptık?' sorusunu sormakla başlamalı. Komplolar sadece bizim içimizi rahatlatmaya yarar, komplo teorileri için neden kullanışlı olduğumuzu açıklamaz. Eleştirilerimizi ertelememiz; kendimizi hapsettiğimiz siyasal, toplumsal klanlarımızda hedef ve niyetlerde ne kadar samimi olursak olalım biriken tortuların bu yapıları esir almasıyla sonuçlanır.

Muhafazakarların siyasal güçle, ekonomik kazanımlarla, toplumsal etkinlikleriyle sınavı; ertelenen ve zamanla da yok sayılan eleştirilerin, bir türlü cesaret edilemeyen özeleştirilerin yekûnundan ibarettir. Kendinizi nereye ait hissederseniz hissedin, herhangi bir gazeteye göz atarken 'zamanında demiştim, dikkatimi çekmişti ama...' diye başlayan cümleler duymak, bizzat bu cümleleri kurmak herhalde en sık rastlanan durum haline geldi.

Bu anlamda 'muhalif' olmanın değil ama 'muhalefette olma'nın dayanılmaz bir cazibesi de var... Sürekli eleştirme hakkını kendinde görme imtiyazıdır bu. Hem bireysel olarak hem de cemaat, cemiyet, siyasal yapı, organizasyon, hatta kültürel aidiyetlerde bile muhalefette olmanın kendiliğinden haklılaştıran bir psikolojisi vardır; sürekli beslenen ama hiç test edilmeye imkan tanımayan tek yönlü bir haklılaştırma. Kendinden haklılığın en zehirleyici tarafı, mağdurken zulme meyletme potansiyelidir.

Sistemin başından beri kendiyle yüzleşmeyi erteledikçe bir türlü çözme cesareti gösteremediği etnik, dini, kültürel sorunlardan kaynaklanan sokak hareketliliği, taleplerinin yok sayıldığını, bir türlü çözüm üretilmediğini düşünen kitlelerin maruz kaldıkları aşağılanma ve acının dışa vurumu da benzer tehlikeyi ihtar ediyor. Bizzat mağduriyetten çok, mağduriyet söylemini üretenlerin bu söylemi siyasal amaca taşımaları kaçınılmaz. Bu sosyal ve psikolojik sorunların siyasete taşınmasından doğal bir şey olamaz. Sorun her şeye karşı sorumsuz ve her halükarda haklı ve herkesten alacaklı bir dilin siyasetin yerini alması. Bizzat her tür eleştiriden, ölçüden muaf hale gelme duygusunun gittikçe siyaset yapanlara hakim olması...

Muhafazakâr kitlenin toplumun geneli ile toplumun da bu kesimle ilişkilerinin normalleşeceği bir sırada iktidar sahiplerinin erteledikleri özeleştiriyi hatırlamak yerine, eleştiri oklarını düşmanca birbirine çevirmiş olmaları, ötelenmiş hakikat ölçülerinin bünyede yaptığı deformasyon bu ülkeye bedel olarak döner.. Henüz yolun başında görünen etnik ve sekter farklılıkların, toplumsal muhalefet adına, haklılıklarını mutlaklaştırıp kendi bünyeleri ile beraber topluma da bedel ödetecek kırılmalara meydan vermelerinden korkulur.

Yazının kaynağına ulaşmak için tıklayınız.

Yazar: Akif Emre	14-03-14
E mail: yenisafak.com.tr		Tweet

Yorumlar: 2

Abdurrahman YILDIRIM
KÖKTEN KOPMAMAK			Tarih : 14-03-14
Tarihte var olan her islam devletinin yıkılış sebepleri tetkik edildiği zaman görülecektir ki ya toplum olarak ya da yöneticiler olarak kuruluş anındaki aşkı yitirdikleri başka şeylerin ön plana çıkmasıyla birçok hususta da taviz verdikleri anlaşılacaktır.

i Tuncer
Hakkın söylenmesi vazifedir			Tarih : 14-03-14
Gayesi sadece Allah'ın rızasını kazanmak olan cemaat, cemiyet veya şahısların yaptıkları işleri, aldıkları kararları ve söyledikleri sözlerin tartışılmasından, eleştirilmesinden, farklı yorumlanmasından neden gocunduklarını oldum olası anlayabilmiş değilim. Yukardaki yazı çok dikkatlice okunmalıdır. Herkes hissesine düşeni almalıdır. Yarın nelerin olabileceğini kimse tahmin bile edemez. Her yaptığımız işin her ortamda rahatça göğsümüzü gere gere savunabileceğimiz bir şekilde olmaması için hiçbir sebep yok. Çünkü bizim varlık sebebimiz sadece ve sadece Allah'ın rızasını kazanmak. O zaman sıkıntı olmamalıdır.