TDK'NİN DİL YANLIŞLARI (1)

ÂYET-İ KERÎME

Ey Peygamber! Dinlerine uymadıkça Yahudiler de Hrıstiyanlar da senden asla hoşnut olmayacaklardır.

Bakara, 120.

HADÎS-İ ŞERİF

Dünya tatlı ve caziptir. Allah sizi dünyada egemen kılacak ve nasıl davranacağınıza bakacaktır. Dünyadan ve kadınlardan sakının.

Müslim, Rikak, 99.

SÖZÜN ÖZÜ

Bir düşünce için ölümü göze almak, kendini feda ediş değil; hayatı anlamlandırmaktır.

İsmet Özel

Kategori : / DİL KALESİ

Okunma Sayısı: 2426

Yazar: C. Yakup ŞİMŞEK

TDK'NİN DİL YANLIŞLARI (1)

Türk Dil Kurumunun ilk olarak 1945 senesinde neşrettiği TÜRKÇE SÖZLÜK, her baskısında genişleyerek 100.000 kelimeyi aşan bir zenginliğe ulaşmıştır. Şimdi internet yoluyla da hizmete sunulan TÜRKÇE SÖZLÜK, Türkiye’de en çok müracaat edilen eserler listesinin başlarındadır.
Ne var ki, kelime hazinesindeki bu zenginliğin içinde – sözlüğün büyüklüğüne az çok gölge düşüren – hatalar bolluğu da göze çarpıyor.
Bu hatalardan bir kısmı, madde başı olan kelimelere dair verilen örnek cümle ve mısralardadır.
İşte bunlardan biri:
TÜRKÇE SÖZLÜK, “şekil” kelimesi için Ârif Nihat Asya’dan şu mısraları misal vermiş:
“Dünyayı alıp avucuna bir gün Tanrı'm / Avucunda bu dünyaya bir şekil ver.”
Ârif Nihat Asya’nın bir rubaisinde geçen bu iki mısra yanlış iktibas edilmiştir. Birinci hata: Örnek cümledeki “avucuna” ile “avucunda” kelimeleri şair tarafından vezin icabı “avcuna” ile “avcunda” şeklinde, hece düşürülerek kullanılmıştır. İkincisi: “Avucunda bu dünyaya bir şekil ver.” mısrasında “bir” kelimesi olmayacaktı; mısranın sonunda ise “yeniden” zarfı bulunacaktı.
Ârif Nihat Asya’nın “TANRIYA SESLENİŞ” başlıklı bu rubaisinin doğru metni şöyledir:
"Elsizlere el, dilsize dil ver yeniden;
Lütfet, bize bir şanlı nesil ver yeniden!..
Dünyayı alıp avcuna bir gün Tanrı'm,
Avcunda bu dünyaya şekil ver yeniden!.."
TDK’ye bunu söylemek zorunda kalmak, insanı üzüyor, ama – ne yazık ki - şart:
"Ey TDK!..
Yaptığın hataların farkına varmalısın;
Sen başkası değilsin, kılı kırk yarmalısın!.."