MEDYA PAZARINDA DEFOLU TÜRKÇE

ÂYET-İ KERÎME

Ey Peygamber! Dinlerine uymadıkça Yahudiler de Hrıstiyanlar da senden asla hoşnut olmayacaklardır.

Bakara, 120.

HADÎS-İ ŞERİF

Dünya tatlı ve caziptir. Allah sizi dünyada egemen kılacak ve nasıl davranacağınıza bakacaktır. Dünyadan ve kadınlardan sakının.

Müslim, Rikak, 99.

SÖZÜN ÖZÜ

Bir düşünce için ölümü göze almak, kendini feda ediş değil; hayatı anlamlandırmaktır.

İsmet Özel

Kategori : / DİL KALESİ

Okunma Sayısı: 2359

Yazar: C.Yakup Şimşek

MEDYA PAZARINDA DEFOLU TÜRKÇE - 19

(Özdemir İNCE - Bejan MATUR)

Özdemir İNCE (Hürriyet - 9 Mart 2011)

“TSK’nın subay ve astsubayları Türkiye Cumhuriyeti’nin sivil vatandaşları ne kadar dindar ise o kadar dindar.”

Cümlenin unsurları acemice dizilmiş; o sebepten ifade hafif yollu bozulmuş…
İNCE’nin anlatmaya çalıştığını daha doğru bir cümleyle biz söyleyelim:

“Türkiye Cumhuriyeti’nin sivil vatandaşları ne kadar dindar ise TSK’nın subay ve astsubayları da o kadar dindar.”

***
Özdemir İNCE (Hürriyet - 9 Mart 2011)

“Sivil toplumda her inançtan, her felsefeden insanlar, laikler, İslamcılar, ateistler birlikte ve bir arada yaşayabilir, ama aynı temsil durumu bir silahlı kuvvetlerde mümkün olamaz…
“Hepimiz biliyoruz ki AKP iktidarı, imam hatip okulları mezunlarının üniversitenin her fakültesine girmesini, her sivil meslekte yer almasını, polis olmasını istediği gibi TSK’ya subay ve astsubay sağlayan okullara da alınmasını istemekte; istemekle kalmayıp bu amacına en kısa zamanda erişmeyi amaçlamakta.”

Görmeye alıştığımız İNCE’liklerden birkaçı daha: Aynı manadaki kelimeleri birbirinden farklı zannedip art arda kullanmak…

Nitekim bu cümlelerde “birlikte” kelimesi ile “bir arada” sözü eş manalı (müteradif / sinonim) kelimelerdir. Ayrıca “istemekle kalmayıp bu amacına en kısa zamanda erişmeyi amaçlamakta.” sözünde İNCE’nin “istemek" ile "amaçlamak” kelimelerine yüklediği manalar birbirinden farklı mı? “Amaçlamak” kelimesi zaten “Bir amaca ulaşmayı istemek” demektir.

Hele “amacına en kısa zamanda erişmeyi amaçlamakta.” diye kurduğu cümle evlere şenlik…

(Ben ondan daha şenliklisini söylerim: Amacım, amaçladığım amaçlara erişmektir… Nasıl cümle ama?..)

İNCE öteden beri böyle ifadeler kullanıyor:

etkili ve etkin

amaçladığı hedefler

yasallaşmak ve meşrulaşmak vs.

Not: İNCE’nin imla hatalarını da Hüseyin MOVİT’e bıraktım.

***
Bejan MATUR (ZAMAN - 09 Mart 2011)

“Mevcut devlet zihniyeti içinde kadının eşit bir birey olarak konumlandırılması, maruz kaldığı şiddetin bertaraf edilmesi ne yazık ki yeterince ciddiye alınmış değil. Bırakın kadının sosyal hayatta eşit temsilini, kadına yönelik şiddet konusunun aciliyeti bile yeterince idrak edilemiyor.”

Bir darbeyle tahtından indirilen “müsavi” ile onun yerine oturtulan “eşit” kelimesi en az iki şey arasında bir kıyaslamayı ifade etmek için kullanılır. MATUR ise böyle kullanamamış:

“kadının eşit bir birey olarak konumlandırılması” (Kadın kiminle eşit bir birey?)

“kadının sosyal hayatta eşit temsili” (Sosyal hayatta kadının kimlerle eşit temsili?)

***
Bejan MATUR (ZAMAN - 09 Mart 2011)

“Hâlbuki Türkiye'de kadına yönelik şiddet konusu vahim boyutlarda. 'Kol kırılır yen içinde kalır' anlayışı kadını ailenin korunaksız mecrasında bıraktı.”

Evvela belirtmeliyim ki MATUR’un “vahim boyutlarda” olduğuna hükmettiği mesele “şiddet konusu” değil, “şiddet”in kendisidir.
Maymuncuk gibi kullanılan kelimelerden (olay, durum, önemli, süreç…) biri de şu “konu” sakızı… Bu bakımdan MATUR’u bir nebze hoş görmek lazım…

MATUR’un ikinci hatası, “mecra”yı yanlış bir yerde kullanmasıdır. Bu cümlede mecranın “kontekst”i yok (veya çok zayıf). MATUR burada “mecra” yerine “mevki, hâl, köşe, nokta” gibi – yer veya hâl bildiren – bir isim kullanmalıydı.

Yazar: C.Yakup Şimşek	10-03-11
E mail: c.yakup_simsek@dogrulus.com Yazar Hakkında Bilgi ve Diğer Yazıları		Tweet

Yorumlar: 1

AHMET
ELİNE, DİLİNE SAĞLIK KARDEŞİM			Tarih : 10-03-11
Eline, diline sağlık kardeşim. Senin bu yazıların birgün asıl ve güzel Türkçemize yeniden kavuşabilme ümidimizi besliyor. Selamalar.