BAYAN ÖĞRETMENLERİN EĞİTİM-ÖĞRETİME KATKISI

ÂYET-İ KERÎME

Ey Peygamber! Dinlerine uymadıkça Yahudiler de Hrıstiyanlar da senden asla hoşnut olmayacaklardır.

Bakara, 120.

HADÎS-İ ŞERİF

Dünya tatlı ve caziptir. Allah sizi dünyada egemen kılacak ve nasıl davranacağınıza bakacaktır. Dünyadan ve kadınlardan sakının.

Müslim, Rikak, 99.

SÖZÜN ÖZÜ

Bir düşünce için ölümü göze almak, kendini feda ediş değil; hayatı anlamlandırmaktır.

İsmet Özel

Kategori : / MAÂRİF (Eğitimle İlgili Yazılar)

Okunma Sayısı: 4228

Yazar: Ahmet Toprak

BAYAN ÖĞRETMENLERİN EĞİTİM-ÖĞRETİME KATKISI

İnsan kadın ve erkek olarak yaratılmıştır. Erkek ve kadın kendi içinde farklı özellikler barındırır. Her birisinin ayrı ruh, akıl ve beden özellikleri vardır. Birbirini tamamlar, aile olur. Aile, toplum ve kamusal hayatta kendine has sorumluluk alanlarında kendi güç ve birikimlerini yansıtmaya çalışırlar.

Öğretmenlik kadınların yoğun olarak yapmaya çalıştıkları iş alanlarından biridir. Kadınların psikolojik olarak “anne” rolüne yatkınlığı ile pekişir. Türkiye’de cumhuriyet dönemi modernleşme sürecinde kadınların hemşirelik ile birlikte en çok talep ettikleri meslek alanlarından biri olmuştur.

Kadın ve erkek öğretmen sayısı kıyaslandığında 1990’lı yıllara kadar erkek öğretmen sayısı etkin iken gitgide bayan öğretmen sayısı artmıştır. Özellikle son yıllarda yapılan KPSS ile öğretmen alımı yapılması bunda daha çok etkili olmuştur. Şu anda KPSS sınavında başarılı olup öğretmen olarak atananların çoğunluğu bayandır. Çünkü üniversite de olduğu gibi sınavlarda bayanların çok ciddi bir gayret ve çabaları vardır. Bütün enerjilerini ve mesailerini bir işe verebilmektedirler. Bunda bayanların toplumsal baskı içinde var oluş çabasına, kadın çalışanların artması ve bunun bir örneklik olarak göz önünde olmasına bağlanabilir.

Öğretmen odalarında da gözlemleneceği üzere meslek liseleri dışındaki okullarda bayan öğretmen sayısı ezici çoğunluktadır. Erkek öğretmen sayısı genelde 3’te 1 durumunda bulunmaktadır. Bayanların işe bağlılık ve ciddiyetleri erkeklerinkinden fazladır. Çalışmaya kendilerini vermekte ve mesailerini daha çok harcamaktadırlar.

Öğretmen sayısında bayan öğretmenlerin sayısındaki bu artış eğitim- öğretim ruhuna da etkide bulunmaktadır. Öğretmenlerin genel olarak plan ve uygulama alanları bellidir. Ancak bunları ve bunlar dışında kalan etki alanlarında etkileri gözlemlenmektedir.

Ders anlatımı ve başarıları ön plandadır. Öğretmenliği ders anlatımı ve bilgi iletimi merkezine indirgemektedirler. Bu noktada aceleci davranmakta ve bilginin ruhunu vermekten uzaklaşılmasına sebep olunmaktadır. İlkokul birinci sınıftan itibaren bu algı merkezinde hareket ettikleri için sürekli test merkezli çabaları önemserler. Dersleri farklı yöntemlerle vermek ve anlatımı zenginleştirmek yoluna gitmezler.

Okullarda sınav başarısını yükseltmek temel ölçüt görüldüğü için bayan öğretmenlerin öğrencilerinin bu anlamda başarısı yüksektir. Okullarda beceri ve yetenek merkezli dersleri pek yapmazlar. Bu dersleri de diğer derslere eklemleyerek yaparlar.

Ders başarısına aşırı vurgu ve eğilimlerinden dolayı özel okul ve kolejlerin öğretmenlerinin %90’ı bayandır. Bunda bayanların itaat eğilimlerinin fazla olmasından da kaynaklanmaktadır. Yöneticiler bayanlara yönelik yaptırım ve emirlerini daha kolay yaptırdıkları için özel okullarda daha çok yer vermektedirler.

Bayanlarda rekabet duygusu erkeklere nazaran daha fazladır. Bayanlar birbirlerine karşı aşırı rekabetçidirler. Bunu her vesile ile ifade ederler. Bundan dolayı bayanlar arası işbirliği ve ekip çalışması genelde azdır. Okullarda küçük arkadaş grupçukları oluştururlar.

Derslerdeki başarıyı tüm eğitim- öğretim çabalarının merkezine koyduklarından diğer alanlardaki sosyal- kültürel gelişimlere yönelik çalışmaları zayıftır. Kültürel dinamizm ve ruhu veremezler. Bu tür çabaları önemsemezler. O nedenle öğrencilerde bayanların genel karakterindeki zayıflık değil de onu zayıf gösteren eğilimler ön planda olmaktadır. Aslında kurucu öğe; toplumsal, kültürel ve psikolojik olarak erkektir. Küçük yaşta bayan öğretmenler çocuklarda kendilerinde olan bu eğilimleri yansıttıklarından dolayı öğrencilerin psikolojik gelişimleri tamamlanamamaktadır. Çocuklar İlköğretim çağında “baba” rolünü ararlar. Hatta bu sebeple bir çok okulda öğrenci velileri çocuklarını eğer varsa erkek öğretmene yönlendirmektedirler.

Bayan öğretmenlerin öğrencilerinde disiplin problemleri çıkmaktadır. Öğrenciler belli bir noktadan sonra öğretmenin varlığını ve etkisini önemsememektedir. Şu anda okullarda problem teşkil eden öğrencilerin çoğunun öğretmeni bayandır. Disiplin ve ceza uygulasalar bile çocuklar belli bir noktadan sonra onların sözlerini ve varlığını önemsememektedir. Özellikle ortaokul ve liseye geçtiğinde bu durum daha çok belirginleşmektedir. Belli lise ve sınıflar dışında bayan öğretmenler ders işleyememektedirler. Ders boyu sınıftaki disiplin problemini çözmeye çalışmakta ve çoğu kez başarısız olarak ağlamak, sınıfı terk etmek gibi davranışlar da gösterebilmektedir. Bu ise öğrencilerin davranışlarını daha çok tetiklemektedir.

Bu yazıdaki maksadımız bayan öğretmenleri yermek veya övmek değildir. Erkek öğretmenlerin verimlik ve başarılarının daha yüksek olacağı iddiasını da taşımamaktadır. Sadece cinsiyetten kaynaklanan ve doğal oluşan bazı sonuçları paylaşmaktır. Eğitim sistemindeki KPSS merkezli öğretmen alımı sürerse 10 yıl içinde artık okullarda bayanlardan başkasını göremeyeceğiz. Öğretmenleri seçme ve yerleştirme sistemi sınav merkezli olmaktan çıkarılmalıdır. Sınav başarısı verimlilik ile doğru orantılı değildir. Sınav başarısı belli konulara mesai ayırmak ve yoğunlaşmaktan kaynaklanır. Oysa verimlilik bilgi, karakter yapısı, iradenin boyutu ve entelektüel altyapı ile alakalıdır.

Öğretmenlerin okullarda bayan ve erkek sayısı dengelenmelidir. Erkeklerin toplumsal sorumluluk ve etkinlik alanları bayanlarınkinden fazladır. Eğitim- öğretim; bir yurt- medeniyet- gelecek inşa ettiği için eğitim- öğretimin cinsiyeti de bu durumda etkili olacaktır. Çünkü öğretmen kendi ruhunu da bu işe katmaktadır.