BAZI ŞEYLER ÖĞRETİMLE DEĞİL, EĞİTİMLE KAZANILIR

ÂYET-İ KERÎME

Ey Peygamber! Dinlerine uymadıkça Yahudiler de Hrıstiyanlar da senden asla hoşnut olmayacaklardır.

Bakara, 120.

HADÎS-İ ŞERİF

Dünya tatlı ve caziptir. Allah sizi dünyada egemen kılacak ve nasıl davranacağınıza bakacaktır. Dünyadan ve kadınlardan sakının.

Müslim, Rikak, 99.

SÖZÜN ÖZÜ

Bir düşünce için ölümü göze almak, kendini feda ediş değil; hayatı anlamlandırmaktır.

İsmet Özel

Kategori : / TEFEKKÜR

Okunma Sayısı: 2246

Yazar: Ahmet Selim

BAZI ŞEYLER ÖĞRETİMLE DEĞİL, EĞİTİMLE KAZANILIR

Acaba vaktiyle düşünmeden mi yaşamışız, yoksa düşünmeyi sonradan bırakıp bazı kavramlara zamanla yabancılaşmış mıyız? Bence ikincisi. Yozlaşma yönelişlerinin biriktirdikleri bize bazı şeyleri unutturdu. Yavaş yavaş unutturdu. Haddinden fazla konuşulan, çok gündemde tutulan şey, anlamsızlaşmaya doğru gider. Bazı anlayışlar, idrakler, mahremiyet ilhamlarına muhtaçtır. Aksi halde ruhî tarafı kaybolup uçar gider ve anlamsızlaşır. Sevgi, heyecan, saygı, içtenlik; bir sıradanlaşma sürecinde dümdüz olur. Birçok kavramlar ve onlara bağlanan realiteler böyledir... Bir şiiri nesre, hem de çirkin bir nesre çevirmek, sonra da beter bir sesle geveleyip durmak gibi.

Bazı kavramlarla yüzgöz (laubali) olmaya gelmez; önce bazı nüanslarını sizden saklar ve gitgide bütün içselliğini kapatıp kendini korumaya alır. Sonra onlarla top gibi oynarsınız ve hiçbir şey alamazsınız. Ne bir ses ne bir nefes; ne bir renk, ne bir ahenk. Boşuna zorlanır durursunuz. Şartlar ne olursa olsun, belli bir seviyeyi korumak ve bunun şartlarını gözetmek bunun için çok önemlidir. Kurnazlığa yahut eşeleme aletine dönüşmüş kuru bir zekâ ile hangi seviyeyi tutturacaksın? Kavramlar ve duygular hangi olmayan seviyede kıvam bulacak da, sen onları içselleştiren bir zenginlik kazanacaksın? Belli bir kıvam, belli bir seviyede oluşur. Bir de “anlaşamıyoruz” diyorlar; o seviyedeki ilişkilerde serâpâ zekâ olsa kimse kimseyle anlaşamaz. Açık oturumda da anlaşamaz, ailede de anlaşamaz. Saygı yok, sevgi yok kimse, sezgi yok, duyarlılık yok, özen yok, sürat-i intikal yok, empati yok, ruhî-kalbî algı yok, nasıl bir nitelikte hangi ilişkiyi kuracaksın?

“Gücenme” diye bir duygu kaldı mı? Alınma, kırılma bile kalmadı. Şimdi sadece sinirlenmek ve kavga var. Kalın katı tavırlar, bodoslama gidişler elbette ki anlaşmazlıkla, kavgayla sonuçlanır. Sevgi ve güvenme birlikte var olur. İnsan sevdiğini gücendirmekten de, onun tarafından gücendirilmekten de korkar. Bu yok ise çekiver kuyruğunu gitsin; düşünmeye bile değmez. Beraberlik için sebep yoksa, aksi için sebep aranır mı? Bırak, nasıl gelmişse öyle gitsin. Ben annemle babamın kavga ettiğini görmedim. Mizaç farklarına rağmen bir denge içinde sorumluluklarını taşırlardı. Bu denge, çocukların dengesini de korurdu. Çocukları ikaz eden muamele, (nadiren) azarlamanın ötesine geçmezdi. Ahlâkî ve psikolojik kavramlar çok önemliydi.

Bakışın bile çeşitlisi vardır. Boş ümitler veren bakışların vebal getireceğine inanırdık biz. İç ayarlarımız böyleydi, kişiliğimiz buna göre oluşmuştu. Ruh dünyamız çok ön plandaydı. Ruhî hayatı olmayanın fikrî hayatı da olmaz. Fikrî hayatı olmayan birinin insan olarak bütünlüğü, bütünlük dengesi yoktur. Bu, okuma yazma şartını da gerektirmez. Bütünlük dengesi olan, kendine lazım olanı bir yerlerden almayı becerir. Bütünlük dengesi yoksa da, boşuna okuyup yazar. Öğretim kolaydır, eğitim zordur. Öğretim 1-2 yılda düzelir, eğitim 10 yılda düzelmez. Eğitim anadan, babadan, öğretmenden başlamak zorunda! Çocuk okula kendi yaşının bilinciyle, ruhuyla, kişiliğiyle gelmiyor çünkü. İte kaka öğretmeye çalışıyoruz. Dersi, okulu, okumayı, düşünmeyi sevmiyor; bunları anlamlı ve amaçlı kılan eğitimi daha okul öncesinden ailenin içinde almaya başlamamış çünkü. Çünkü sonradan da alacak değil. Ve çünkü müfredat eğitimine, kişilik kazandırıcı bir iç zenginlik ve idrak eğitimi eşlik etmiyor. Müfredat kitaplarının vermediğini, sorumluluk bilinciyle algılayabilecek kişiliğe ve şansa sahip değil.