KERTENKELE HADÎSİ-1 (Okuyucu soruları-1)

ÂYET-İ KERÎME

Ey Peygamber! Dinlerine uymadıkça Yahudiler de Hrıstiyanlar da senden asla hoşnut olmayacaklardır.

Bakara, 120.

HADÎS-İ ŞERİF

Dünya tatlı ve caziptir. Allah sizi dünyada egemen kılacak ve nasıl davranacağınıza bakacaktır. Dünyadan ve kadınlardan sakının.

Müslim, Rikak, 99.

SÖZÜN ÖZÜ

Bir düşünce için ölümü göze almak, kendini feda ediş değil; hayatı anlamlandırmaktır.

İsmet Özel

Kategori : / ÎMAN VE İSLÂM

Okunma Sayısı: 7364

Yazar: Dr. Ebubekir Sifil

KERTENKELE HADÎSİ-1 (Okuyucu soruları-1)

Okuyucu Soruları serisine uzun bir zaman ara verdik. Millî Gazete'nin görsel bakımdan yeniden yapılandırılması ve daha başka hususlar sebebiyle meydana gelen bu durum dolayısıyla okuyucu soruları da hayli birikmiş durumda. Bu süreçte yazı günleri değişti, bir ara yazı sayısı haftada ikiye indi.

Gerek e-posta yoluyla, gerek başka kanallarla iletilen sorular arasında bu köşeye taşıdıklarımı kısa cevaplarla geçiştirmek istemiyorum. Cevapların delilleri/gerekçeleri ile birlikte zikredilmesi hem benim için, hem de okuyucu için önemli. Ancak bu durum, bir yandan seri yazılar oluşmasına sebebiyet veriyor, bir yandan da sırada bekleyen soruların sahiplerinin "unutulduk mu" sitemlerine yol açıyor. Neylersiniz ki daha iyisi elden gelmiyor. Ya Milli Gazete'de haftanın yedi günü yazacağım -ki bu mümkün değil-, ya da bu durumu bu şekilde kabulleneceğiz.

Sözü daha fazla uzatmadan bu senenin ilk okuyucu sorusuyla "Bismillah" diyelim:

Aslında bu soru iki maddeden oluşuyor; ilk maddesini geçen sene cevaplandırmıştım. O yazıdan sonra bugüne kadar Okuyucu Soruları faslını açmak -yukarıda özetlediğim sebeplerle bir daha müyesser olmamıştı. Sorunun ikinci kısmı şöyle:

Soru

(...) Kertenkele hadisi varmış: "Kertenkele şerrlidir, çünkü Hz. İbrahim aleyhisselamın ateşine daha iyi yanması için üfürdü", ya da "Kertenkeleyi nerede bulursanız öldürün." Bu şekilde hadisler var. Simdi bu konu bir kavga konusu oldu. Birileri başkalarının kalblerini kırdı. Bir kardeş Biyolojiyle çok uğraşıyor; dedi ki, "Kertenkele ne üfürebiliyor, ne zehirli, ne de pis bir varlık. Nasıl olur ki bu böyle olur?" Bu kardeş İsmailağa'da okumuş bir hocaya sormuş, bu hoca kendisi aslen Amerikalı, İsmailağa'dan sonra İngiltere'ye gitmiş, oradan da geri vatanına dönmüş. Bu Hoca Biyoloji gibi bir şey okumuş, ama daha çok haşere/böcekler üzerine. Bu hoca dedi ki, "Bu hadislerde kullanılan kelime Arabistan'a has olan bir kertenkeleyi anlatır. Hadiste her türlü kertenkele kasd edilmemişdir." Kendisi yoğun araştırma yapmış bu konuda. Zikri geçen kardeş bunu bizlere ve başka kardeşlere anlattı. Şimdi bazı kardeşler bunu duydu, hocaya modernist vesaire diyorlar, hakaret ediyorlar ve bu kardeşe de "Hadisin üstüne tükürüyor", "Hadis inkârcısı" vs. diyerek çok büyük hakaretler etdiler:

Ben de düşündüm taşındım, sizin her iki taifeden sevildiğinizi düşündüm ve dedim ki, bunu bir Hocamıza sorayım.

Bu hadislerde her kertenkele mi kasd edilmişdir? Edilmişse, kertenkele bir kötü varlık mıdır? Kertenkele üfüremiyor ve bugün bildiklerimize göre zehirli bir varlık da değil. Bize bu konuları açıklarsanız, sevinirim.

Cevap

Soruda "kertenkele hadisi" olarak ifade edilen hadis, teknik tabiriyle "müşkil" hadislerdendir. Yine soruda "kertenkele"olarak ifade edilen hayvan "el-Vezağ"dır ki, esasen dilimize "kertenkele" olarak tercüme edilmesi yanlıştır. Ya da bu hayvan, "bir tür kertenkele" olmalıdır.

Mütercim Âsım Efendi'nin bu kelime hakkında verdiği bilgi şöyle: "el-Vezeğa: (...) Sâmmm-ı Ebras ismidir ki, Alaca keler ve Ağulu keler dedikleri kelerdir. Cist-u (veya cüst-ü?) çalak (seri hareketli, kapıp kaçan) olduğu için (böyle) isimlendirildi."

Yazının kaynağına ulaşmak için tıklayınız.

Yazar: Dr. Ebubekir Sifil	18-02-12
E mail: milligazete.com		Tweet

Yorumlar: 1

AHMET
BASİT SORU YOKTUR			Tarih : 20-02-12
Ciddî olmak şartıyla her soru mühimdir; en azından soran açısından. Bu yüzden, ilim sahipleri hiçbir soruyu lüzumsuz, basit, gülünç görmemeli, ciddiyetle üzerine eğilip cevaplandırmalı. Ebubekir Hoca bu bakımdan ne güzel yol gösteriyor. "Bırak kardeşim kertenkeleyi mertenkeleyi, mühim meselelerle uğraş" deyip yükü üstünden sıyırmıyor; sorunun sahibi gibi didinip doğruyu ortaya çıkarmaya çalışıyor. Allah razı olsun.