EVVEL ZAMAN İÇİNDE 'MEZÂR-I TÜRK' DERLERDİ

ÂYET-İ KERÎME

Ey Peygamber! Dinlerine uymadıkça Yahudiler de Hrıstiyanlar da senden asla hoşnut olmayacaklardır.

Bakara, 120.

HADÎS-İ ŞERİF

Dünya tatlı ve caziptir. Allah sizi dünyada egemen kılacak ve nasıl davranacağınıza bakacaktır. Dünyadan ve kadınlardan sakının.

Müslim, Rikak, 99.

SÖZÜN ÖZÜ

Bir düşünce için ölümü göze almak, kendini feda ediş değil; hayatı anlamlandırmaktır.

İsmet Özel

Kategori : TÂRİH / TÂRİHİN ARA SOKAKLARI

Okunma Sayısı: 1923

Yazar: Abdullah Muradoğlu

EVVEL ZAMAN İÇİNDE 'MEZÂR-I TÜRK' DERLERDİ

Türkiye'nin sınırları haritada bildiğimiz şeklindedir ama o haritada Halep yakınlarındaki 'Süleyman Şah Türbesi'ni kapsayan küçücük arazi yer almaz. İlk Osmanlı tarihlerinde verilen bilgilere bakarsak Süleyman Şah'ın kabri asırlardır 'Mezar-ı Türk' olarak anılıyor imiş. 'Oruç Beğ', 'Şükrullah' ve 'Aşıkpaşaoğlu' tarihlerinde Osman Gazi'nin dedesi olarak zikredilen Süleyman Şah, ailenin Anadolu'ya gelen ilk atasıdır. Horasan civarından 'Gaza' niyetiyle Anadolu'ya gelen, fetihler yapan, yerler açan Süleyman Şah bilahare Fırat nehrini atıyla geçerken suya kapılmıştır. 'Caber Kalesi' yamaçlarına defnedilen Süleyman Şah boğularak öldüğü için 'Şehid' kabul ediliyor. Aşıkpaşaoğlu'nun 'Süleymanşah Gazi' olarak andığı şahsiyetin hanedanın soy kütüğüne sonradan eklendiği iddia ediliyor. Ancak Orhan Gazi'nin bir oğluna 'Süleyman' ismi vermesi rivayetin doğruluğuna delil sayılıyor.

'Milli Mücadele' döneminde, 20 Ekim 1921'de Ankara'da imzalanan 'Türk-Fransız Anlaşması' ile Süleyman Şah Türbesi 'Türk toprağı' olarak kabul edildi. Anlaşmanın 9. Maddesi'ne göre Osmanlı Hanedanı'nın kurucusu Sultan Osman'ın dedesi Süleyman Şah'ın Caber Kalesi'nde bulunan ve 'Türk Mezarı' adı ile tanınan kabri, çevresiyle birlikte Türkiye'nin malı olarak kalacak, Türkiye orada muhafızlar bulundurup Türk bayrağı çekebilecekti. Dışişleri Bakanı Yusuf Kemal Tengirşek'in imzaladığı anlaşmanın görüşmelerine Mustafa Kemal Paşa ile Fevzi Çakmak Paşa defalarca iştirak ettiler. Osmanlı Devleti'nin ilk sınırlarına çekildiği zorlu bir süreçte devlet erkanının türbenin muhafaza altına alınması için tarihi şuur ile hareket ettiği anlaşılıyor. Baraj sularının altında kalacağı gerekçesiyle türbe 1973 yılında şimdiki yerine taşındı. Süleyman Şah bir 'Gazi Devleti' olarak teşekkül eden 'Osmanlı'nın Anadolu'ya gelen ilk 'Gazi' atası olduğu için kabrine sembolik bir önem atfediliyor. Unutmayalım, TBMM Mustafa Kemal Paşa'ya bu anlaşmadan bir ay önce 'Gazi' ünvanı vermişti. 'Gazi' kavramının ne anlama geldiğini merak edenler Paul Wittek'in 'Osmanlı İmparatorluğu'nun Doğuşu' kitabını okusunlar. .

Süleymanşah Türbesi'ne saldırıp tahrip etmekle tehdit eden gruplar doğrudan doğruya Türkiye'ye ve Milletin 'Gaza hatıraları'na saldıracaklarını bilmeliler ve iyi düşünmeliler. Alman tarihçi J. W. Zinkeisen ilk cildini 1840'da neşrettiği 'Osmanlı İmparatorluğu Tarihi'nde Süleymanşah ile Ertuğrul Gazi'nin mezarları hakkında bakın neler söylüyor:

'Yarım yüzyıldan fazla bir süre boyunca boyunun başında kaldıktan sonra, (Ertuğrul Gazi) hayatının doksanıncı yılında, hicri 687(miladi 1288) yılında kahramanlıklarla dolu hayatına veda ettiği yer yine Söğüt oldu. Bu şehrin yakınlarındaki mezarının kalıntıları bugün bile Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşü karşısında kurucularının şanına ve büyüklüğüne karşı minnettarlıklarla dolu anılarla teselli arayan dindar insanların uğrak yeridir. Ertuğrul ve Süleyman Şah'ın mezarları zaferlerin ve fetihlerin yolunda yapılan ilerlemelerin temel taşları olarak kalmıştır ve bir daha Ertuğrul Bey'in Sakarya Nehri kıyılarındaki mezarıyla babası Süleyman Şah'ın Fırat boylarındaki mezarı arasındaki mesafeye benzer bir mesafe, şanslarının kalıcı birer anıtı olarak Osmanlı'nın iki sultanının mezarlarını bir daha asla ayırmamıştır.'

Yazının kaynağına ulaşmak için tıklayınız.