DERSE ÇALIŞMA VE ÖĞRENME TEKNİKLERİ

ÂYET-İ KERÎME

Ey Peygamber! Dinlerine uymadıkça Yahudiler de Hrıstiyanlar da senden asla hoşnut olmayacaklardır.

Bakara, 120.

HADÎS-İ ŞERİF

Dünya tatlı ve caziptir. Allah sizi dünyada egemen kılacak ve nasıl davranacağınıza bakacaktır. Dünyadan ve kadınlardan sakının.

Müslim, Rikak, 99.

SÖZÜN ÖZÜ

Bir düşünce için ölümü göze almak, kendini feda ediş değil; hayatı anlamlandırmaktır.

İsmet Özel

Kategori : / MAÂRİF (Eğitimle İlgili Yazılar)

Okunma Sayısı: 7015

Yazar: Mahmut Çiftçi (Emekli öğretmen)

DERSE ÇALIŞMA VE ÖĞRENME TEKNİKLERİ

Öğrencinin hem okul derslerinde hem de sınavlarda başarıya ulaşması, bir dizi etkinliği, sağlıklı bir biçimde uygulamasına bağlıdır.

Bu etkinlikler nelerdir?

Başarıya giden yolda yapılması gereken etkinliğin başında "dinleme" ve dinlenenlerin yazılması, yani "not tutma’’ gelir.

Ünlü İngiliz Edebiyatçı Shakespare: "Dinlememek ve not almamak hastalığı yüzünden başım dertte.’’ derken bu gerçeği ne güzel vurgulamıştır.

Not tutma öğrencinin derse dikkatini çeker. Dikkat öğrencinin derse aktif olarak katılımını sağlar. Böylece unutmaya karşı da bir önlem alınmış olur. Ayrıca iyi bir not tutma eylemi için iyi bir dinleyici olmak gerektiğinden not tutma sayesinde öğrenme verimli hale gelir ve dersin derste öğrenilmesine büyük faydası olur. Yapılan araştırmalarda elde edilen verilere göre; bilinçli bir dinleme gerçekte otuz saniye kadar sürer. Bir iki saniyelik aralıklarla bu süreç sürekli işler. Önemli olan bu boşluklarda dikkati toplayarak dinlemeyi canlı tutmaktır. Eğer bu bir iki saniyelik geçişlerde bağlantıyı koparacak olursak dinleme parçalanmış olur ve hedefe varılamaz.

İyi dinleyici ön sıraları tercih eder; ama sınıfta ön sıralar herkese yetmeyeceğinden oturduğumuz sıralarda en iyi dinleyici olmak zorundayız. Ders aksatılmamalı, duyular tam olarak aktif olmalıdır. Gözler öğretmende, kulaklar anlatılanda, eller anlatılanı yazmada, beyin duyulanları süzerek yazma eylemini koordine etmede olmalıdır. Böylece öğrenme verimli ve etkili şekilde gerçekleşmiş olacaktır.

Uygun zamanlarda söz alarak derse yorum katma hem kendi öğrenmemizi pekiştirecek hem de diğer arkadaşlarımızı uyarıcı olacaktır.

* TEKRAR *

Not tutmayıp başkalarının tuttuğu notlardan yararlanmak hiç verimli olmaz. Çünkü not tutma eylemi özel bir eylemdir. Her öğrenci kendine özgü anlayabileceği şekilde ve ölçüde not tutar. Öğrenci tuttuğu notlardan sadece kendisi en verimli şekilde yararlanabilir. Not tutarken anlaşılır tarzda kısaltmalar yapılabilir. Öğretmenin vurguladığı bölümler özellikle belirlenip işaretlenmeli. (Bu vurgulanan bölümler büyük bir ihtimalle sınavda soru olarak gelebilir) Tutulan notların eve gidince temize çekilmesi öğrenmenin kalıcılığı açısından çok önemlidir. Çünkü yazarak tekrar öğrenme, alışkanlıkların en önemlilerinden birisidir.

Uzmanlar, öğrenmeyi, "İnsanın öğrendiklerini unuttuktan sonra aklında kalanıdır.’’ şeklinde tanımlamışlardır. Not tutma, tutulan notların yazılarak temize çekilmesi, bu "aklında kalanlar"ı arttıracaktır.

Sınavlara hazırlık uzun bir maratondur. Bu maratonda belirli çalışmalar öne çıkar. Bunların en önemlilerinden biri tekrardır.

Tekrar, başarının anahtarıdır.

Unutmak, öğrenmeden sonra meydana gelebilecek en kötü problemdir; bu da normaldir. Öğrenilenlerin %70’i ilk saat, %80’i ilk gün unutulur. Bir ders süresinden sonra yapılacak tekrar, unutmayı ortadan kaldıracak ve öğrenme gerçekleşecektir. Eğer tekrar yapılmazsa eski öğrenilenlerle yeni öğrenilenler arasında sağlam bir bağlantı kurulamaz. Öğrenme tam anlamıyla gerçekleşmez.

Uyku ve öğrenme üzerinde yapılan bir araştırmada ise; uykudan önce yapılan tekrarın bilgiyi hafızaya alma açısından etkili olduğu belirtilmiştir.

Araştırmalarda, rüya görüldüğü sırada salgılanan bazı hormonların yeni öğrenilmiş bilgileri pekiştirdiği ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla yatmadan önce yapacağınız on dakikalık bir tekrar çalışması yeni öğrendiğiniz bilgilerin hafızaya alınması bakımından mükemmel bir fırsat olacaktır.

Yine sabah yapılan çalışmanın ve tekrarın da öğrenmede çok verimli olduğu bir gerçektir. Hayatta başarılı olmuş, ömürlerine birkaç kişinin yaptığı işi sığdırabilen mümtaz kişiler, sabah vakitlerinin verimliliğine ve önemine dikkat çekmişlerdir. Sabah erken kalkıp sonra uyumamayı, başarıya götüren çok önemli bir yol olarak vurgulamışlardır. Fizyologlar, "kortizon’’ gibi uyanıklık veren hormonların en fazla sabah erken saatlerde salgılandığını, bu saatlerde planlama, düzenleme ve ileriye dönük düşünce üretimi için en verimli saatler olduğu sonucuna varmışlardır. Vücudun en zinde olduğu bu saatlerde belli bir süreyi tekrarlamaya ayırırsak, öğrenme etkinliklerine yer verirsek öğrenmede üst seviyede verim elde etmiş oluruz. Tekrarlar günlük, haftalık ve ünite sonlarında olmak üzere yapılırsa gayesine uygun öğrenme gerçekleşmiş olur.

* HAZIRLIK *

Ders dinleme ve tekrarlama etkinliklerinin bir süreç içerisinde yürüyebilmesi, daha doğrusu verimli olabilmesi için hazırlık etkinliği de uygulamamız şarttır.

Derste öğrenilecek konularla ilgili ön hazırlık yapma, sözel dersleri okuyarak kodlama, işaretleme, önemli bir çalışmadır.

Derse donanımlı girmek, kendimize olan güveni arttıracağından dersi dinleme ve dersi derste öğrenme bakımından çok önemlidir.

Bu konuyla ilgili çalışma tekniklerini bilmek de gerekmektedir. O da başka bir yazıda inşaallah.