ELVEDÂ YÂ RAMAZAN

ÂYET-İ KERÎME

Ey Peygamber! Dinlerine uymadıkça Yahudiler de Hrıstiyanlar da senden asla hoşnut olmayacaklardır.

Bakara, 120.

HADÎS-İ ŞERİF

Dünya tatlı ve caziptir. Allah sizi dünyada egemen kılacak ve nasıl davranacağınıza bakacaktır. Dünyadan ve kadınlardan sakının.

Müslim, Rikak, 99.

SÖZÜN ÖZÜ

Bir düşünce için ölümü göze almak, kendini feda ediş değil; hayatı anlamlandırmaktır.

İsmet Özel

Kategori : / RAMAZAN- ORUÇ- İNSAN

Okunma Sayısı: 451

Yazar: Yakup Kadri Karaosmanoğlu

ELVEDÂ YÂ RAMAZAN

Ramazan gidiyor; Eski padişahlarımızdan birinin dediği gibi, ‘Senenin on bir ayı hasreti çekilen’ bu kısa gufrân devresi, bu sefer kimse farkına varmadan nihayete eriyor. Dün gece minârelerde ‘elvedâ’ sesleri duyuldu. O zaman anladım ki o mübârek ayın sonundayız.

Çocukluğumda Ramazan’ın 20’sinden itibâren beni garip bir hüzün kaplardı. Oyunlarıma bir neşesizlik, çalışmalarıma bir isteksizlik gelirdi. Vakıa; bir zamanlar sâlih, âbid Müslüman evlerinde Ramazan’ın son günleri bir hastanın sekerat demleri kadar müellimdi. Herkeste sanki aileden biri ölüm döşeğine yatmış gibi bir his hâsıl olurdu. Teneffüs edilen havada mukaddem bir yas kokusu sezilirdi. Ve câmilere gidilip ağlanırdı. Oraları hüzün ile taşan gönüllerin alabildiğine boşaldığı yerlerdi.

Ne yazık ki sıtmalı bir gençlik rüzgârı, devrin girdaplarıyla karışarak, bende iyi, saf ve mâsum ne varsa aldı götürdü. Ben derken biliniz ki mensup olduğum neslin nâmına söz söylüyorum. Bu neslin hiçbir şeye itikadı yoktu ve ihtirası lâyetenâhi idi. Kendinden önceki nesle karşı insafsız ve alaycı. Babamız söz söylerken kahkahalarla gülmeyi zekâmızın bir hakkı zannederdik. Ve henüz 18 yaşında iken, vâlidemize bir çocuk muâmelesi ederdik. Dînî hayata karşı olmayı ise şerefli bir şey sanırdık. “Namaz kılmayı bilmiyoruz.” demeyi âlimâne bir söz, alenen oruç yemeyi kahramannâme bir hareket ve büyük babamıza Voltaire’den bahsetmeyi bir ulüvv-i cenap telakki eylerdik. Vâlidemizin bir kese içinde baş ucumuza astığı Kur’ân-ı Kerîm’i yerinden indirip ve kılıfından çıkarıp alelâde kitapların arasına sokmayı, en asrî ve en asil ve en zârif hareketlerden sayardık. Yegâne inandığımız, yegâne hürmet ettiğimiz şey ‘asır’dı, asrın ilmi terakkiyâtı idi. Birbirimizi ikide bir, ‘20’inci asırdayız! Düşününüz efendim, 20’inci asır!’ derdik. 20’inci asır bizi aldattı ve Ramazan ayları bizlere küstü. Şimdi ne yapmalı? Nereye gitmeli?

Dün gece odamın penceresinden minârelerdeki ‘Elvedâ!’ seslerini dinlerken birdenbire çocukluğumun Ramazan sonlarına doğru gönlümü kaplayan o eski hüznüne düştüm ve ondan sonra gençliğimin, gençliğimizin ilk devresini teşkil eden o kıymetsiz, o âdi ve kaba yılları hatırladım. “Çocukluğumdan bu son Ramazan’a kadar geçen zaman zarfında dünyaya ve âhırete lâyık ne yaptık, ne işledik?” diye kendi kendime sordum. Arkamızda bıraktığımız bu uzun yolda şüpheden, tereddütten, yeis ve elemden, tatmin edilmemiş iştahlardan ve bir sürü küfür ve boş şeylerden başka ne var? Bu güne kadar bütün ömrümüzün hulâsâ-i mânâsı hep fitne ve nifak değil midir?

Elvedâ ey Ramazan, elvedâ! Asır bizi aldattı, sen bize küstün. Hâlimiz ne olacak? Nerede şifâ, nerede gufrân bulacağız? Bu yıl milyonlarca Müslümanın gözlerinden çeşmelerden akan sular gibi yaşlar boşanıyor. Senelerden beri çeşmelerden akan sular gibi milyonlarca Müslümanın damarlarından oluk oluk kanlar aktı. Bu yaşlar, bu kanlar günahlarımızı silmeye kâfi gelir mi?

(Yakup Kadri Karaosmanoğlu, İkdam Gazetesi 14 Haziran 1920 Pazartesi)

Yakup Kadri Karaosmanoğlu (Kahire 1889-Ankara 1974)

Yazının kaynağına ulaşmak için tıklayınız.