GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE KÜLTÜR/SANAT/EDEBİYAT DERGİLERİ

ÂYET-İ KERÎME

Ey Peygamber! Dinlerine uymadıkça Yahudiler de Hrıstiyanlar da senden asla hoşnut olmayacaklardır.

Bakara, 120.

HADÎS-İ ŞERİF

Dünya tatlı ve caziptir. Allah sizi dünyada egemen kılacak ve nasıl davranacağınıza bakacaktır. Dünyadan ve kadınlardan sakının.

Müslim, Rikak, 99.

SÖZÜN ÖZÜ

Bir düşünce için ölümü göze almak, kendini feda ediş değil; hayatı anlamlandırmaktır.

İsmet Özel

Kategori : İKTİBAS / Muhtelif Mevzûlar, Yazarlar, Yazılar

Okunma Sayısı: 533

Yazar: Osman Akyol

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE KÜLTÜR/SANAT/EDEBİYAT DERGİLERİ

Öncelikle fanzin dergilerde tabiri caizse bir patlama yaşanmış. Matbusuyla, sanalıyla her yerdeler. Olmaları da güzel ayrıca: Fanzinler bu ülkenin gerçek edebiyat dergileri çünkü.

Bir diğer değişiklik: Dergilerin o eski çatışmacı ruhu kalmamış. Öyle ki nerede o eski dinci-laik çatışması, sağ-sol kavgası, dediğimizi hatırlar gibiyim arkadaşım Feyzullah’la. Kimse kimseyi eleştirmiyor, sıkıştırmıyor, alevli dosya konularıyla operasyon çekmiyor vesaire. Herkes kendi mevzisine çekilmiş, en iyimser ihtimalle daha büyük bir saldırı için güç topluyor görünümünde.

Çizgi dergiler çoğalmış bu arada. Eskiden Kadıköy’de belli mekânlarda meraklısının bulabileceği çizgi dergiler şimdi Beyoğlu Mephisto’ya kadar uzanmışlar. Aynı şey değil ama eski bir Zagor okuru olarak bu gelişmeye sevindiğimi belirtmeliyim.

Hece gibi büyük edebiyat dergileri artık işi şova dökmüşler: İki bin üç bin sayfaya ulaşan özel sayılar, ekler vermeye başlamışlar. Hadi hayırlısı diyelim.

Abilerini örnek alan fanzinler geri kalır mı? Onlardan bazıları da “kitap dergi” diye adlandırılabileceğimiz yeni bir türe gebe kitap boyutunda dergiler olarak çıkmaya başlamışlar.

Bu arada üzülerek; Varlık, Sarmal Çevrim, Eliz Edebiyat, Berfin Bahar gibi önemli bazı dergilerin Mephisto’dan çekildiklerine ve muhtemelen daha karlı olduğu için Shopier gibi dergi satış platformlarına taşındıklarını gözlemledik. Dost acı söyler misali bunda, Mephisto’nun yüzde elli ile çalışmasının da payı olduğunu düşünüyoruz. Kâğıt maliyetleri ve kargo giderleri her geçen gün astronomik oranlarda artarken, Mephisto’nun yüzde elli kararını revize etmemesi bu kaçışı daha da hızlandırmış olmalı.

Dergi standlarının hemen yanında ama ayrı standlarda Turkuvaz Grubu’nun, edebiyat adı altında çıkardığı, ancak fiziksel kütlelerine rağmen birer edebiyat çöplüğü görünümünden öteye gidemeyen dergilerine de şahit olduk.

Bu güncellemede öncekilerden farklı olarak şuna özel gayret sarf ettik: Bir mecrada, kapandık, diyerek kapandıklarını açıktan deklare etmeyen dergileri, sırf mola verdikleri için durumdan vazife çıkarıp bizzat biz kapatmadık. Dergilerin de doğal olarak arada bir molaya, tazelenmeye ihtiyaçları olabiliyor.

Özetle karıştırdığımız dergilerinden çıkardığımız kadarıyla edebiyat dünyasında, bir zaman sonra belki de bir üretim kabızlığına dönüşebilecek, bir dinginlik ve bekleme haline tanık olduk. Her ne kadar MeeToo hareketi ortalığın hafiften tozunu alsa da bu rehavet ortamında dergilerin de klasik basılı dergiden sanala doğru kaymakta olduklarını da gözlemledik.

Son olarak; bu derlemeyi güncellememde büyük emeği geçen sevgili arkadaşım Feyzullah Akgündüz’e; dergi standlarını talan etmemize müsaade eden Fatih Ağaç Kitabevi ve Beyoğlu Mephisto Kitabevi çalışanlarına; ayrıca sosyal medya hesaplarını izinsiz kurcaladığımız dergilerin değerli sahipleri ve genel yayın yönetmenlerine ayrı ayrı teşekkür ederiz anlayışları ve değerli konukseverlikleri dolayısıyla. Yeni çıkan dergilerin de eklenmesiyle yaklaşık 600 dergilik bir hacme ulaşan derlemede elbette unuttuklarımız olmuş olabilir; kendilerini hatırlatırlarsa notumuzu alır bir sonraki güncellemede kendilerine listemizde yer vermekten büyük onur duyarız. Edebiyat, kültür-sanat dergileri bizim için çok önemli. Çünkü bu dergiler sayesinde edebiyat, kültür ve sanatı genç kuşaklara aktarabiliyoruz eksiğiyle fazlasıyla. “Geçmiş ve Günümüz Edebiyat Kültür Sanat Dergileri” derlememizin güncel halinin değerli Türk yazınseverlerlerine ve yazar adaylarına faydalı olması dileğiyle…

Yazının kaynağına ulaşmak için tıklayınız.

NOT: Yazıyı aldığımız dünyabizim.com'da geçmişten günümüze dergileri, genel yayın yönetmenlerini, dergilerin kategorilerini ve mail adreslerini gösteren bir tablo var. Uzunluğu sebebiyle buraya alamadık. Meraklılarına bakmalarını tavsiye ederiz. (Doğruluş)