Halep, 12 Aralık 2016'da Rus ve İran destekli Esed ordusu tarafından düşürülmüştü. Üzüntümüz hadsizdi. 30 Kasım 2024'te geri alındı.
| Kategori : İKTİBAS / Muhtelif Mevzûlar, Yazarlar, Yazılar | Okunma Sayısı: 75 |
Tam başka bir mevzuda yazacakken değerli yayın yönetmenimiz Ali İhsan Karahasanoğlu’nun ‘tviti’ düşüverdi önüme. Aynen şöyle yazıyordu:
“Prof. Dr. Nermin Abadan Unat 104 yaşında vefat etmiş.. Neyle anacaktım.. Başörtü yasakçılığı ile.. Neyse ki, başörtülü milletvekilleri kendisine sorulmuş, mantıklı her insan gibi, o da yasakçılıktan vazgeçtiğini ahir ömründe açıklamış: “Geçmişte, bu politik simgenin yasaklanması düşüncesi taraftarıydım. Zamanla dinin güçlü bir birleştirici unsur olduğunu anladım. Dünya küreselleşti ve küreselleşen düzende insanlar birbirlerine daha yakın olmak için ortak değer arıyor. Meclis’e (türbanla) gelen kadın vekillerin tercihlerini de hoşgörü içinde kabul etmek zorundayım çünkü onlar gibi düşünen erkek milletvekilleri var. Bu konuda fikrimi değiştirdim.” Mesajı alması gerekenler, inşallah almıştır..”
Yukarıdaki satırları ekrandan okuyunca hem Nermin Abadan Unat’ın sözlerini araştırmak istedim, hem de yakınlarda okuduğum, kendisiyle yapılan bir söyleşi kitabında yakaladığım bir detayı paylaşmak istedim.
Öncelikle Ali İhsan kardeşimin naklettiği ve Nermin Hanımın başörtüsünün yasaklanması fikrinden vazgeçtiğini açıkladığı söyleşi, Cumhuriyet gazetesinde neşrolunmuş. 15 Kasım 2013 tarihinde Nilgün Cerrahoğlu’na şunları söylemiş:
“Şimdi Sayın Başbakan düşüncelerine ben ancak saygı gösterebiliyorum. Meclis’e (türbanla) gelen kadın vekillerin tercihlerini de hoşgörü içinde kabul etmek zorundayım çünkü onlar gibi düşünen erkek milletvekilleri var. O erkek milletvekilleri kendilerini belli etmiyor. Bu ayrımcılık olmuş oluyor. Bu konuda fikrimi değiştirdim. Geçmişte, bu politik simgenin yasaklanması düşüncesi taraftarıydım fakat zaman içinde anladım ki bugün din çok güçlü bir birleştirici unsurdur. Dünya küreselleşti ve bu küreselleşen dünya düzeninin içinde insanlar birbirlerine daha yakın dayanışma halinde olabilmek için ortak değerler arıyor. Ortak değerlerden biri de elbette dinlerdir. Din toplumsal, büyük bir pekiştirici unsur, zamktır. Bunun için bunu gayet normal buluyorum. Bazı insanlar böyle bir eğilim, arzu taşıyabilir. Buna saygı gösterebilirim ama şuna pek saygı gösteremiyorum: TBMM’deki 58-59 kadın AKP’li vekilden yalnız 4’ü kürsüde görüş ifade etmiş. Bir siyaset bilimcisi olarak ben kadının parlamentoda sesinin daha fazla yankılanmasını isterim. Bunu hoşgörüyle karşılayamıyorum. Aksi takdirde bütün bu mücadele ne ifade eder? Kadın ya da erkek vekil kürsüye çıkmayacaksa ne işi var orada? (…) Saygıyla karşılıyorum bunu. Varsın (TBMM’de) olsunlar ama milletvekilliğinin de gereğini yapsınlar.”
Dürüst davrandığı için takdir ediyoruz merhumeyi.
Nermin Abadan-Unat kimdi?
18 Eylül 1921’de Viyana’da doğan Abadan-Unat, babasının Türk tüccar, annesinin Macar kökenli bir barones olması sebebiyle çok kültürlü bir ortamda büyümüş. Babasının vefatından sonra Türkiye’ye gelerek İzmir Kız Lisesi’ni bitirdi ve 1944’te İÜ Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. 1944-50 yılları arasında Ulus gazetesinde gazetecilik yaptı. Fulbright bursuyla ABD’de Minnesota Üniversitesi’nde lisansüstü eğitim aldı. 1953’te AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde (Mülkiye) ilk kadın asistan olarak göreve başladı. Burada ilk kadın doçent (1958) ve ilk kadın profesör (1966) unvanlarını aldı. Fakülte bünyesinde Siyasal Davranış Enstitüsü’nü kurarak siyasal davranış ve kamuoyu araştırmalarına öncülük etti. Emekli olduktan Boğaziçi Üniversitesi ve İÜ Kadın Araştırmaları Merkezi’nde dersler verdi. 1978-80 yıllarında Cumhuriyet Senatosu’nda kontenjan senatörlüğü yaptı. Avrupa’daki göçmen işçilerimiz üzerine yaptığı araştırmalarla tanındı. Kadın hakları ve toplumsal cinsiyet eşitliği alanlarında çalıştı.
Bu resmi hayat hikâyesi, Nermin Hanımın türban karşıtlığına dair fikir vermekten uzak. Oysa “önemli olan her şey karanlıkta geçer” der şair Celine.
İşte size bir gazete kupürü ve laikliğin korunması, başörtüsünün okullarda ve resmi dairelerde yasaklanması için Kenan Evren’in ayağına giden sözde özgürlükçü Nermin Hanım’ın icraatı.
Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği, 1989 yılında türban karşıtı bir eylem yapmıştı. Nermin Abadan-Unat, Sezen Aksu, Yıldız Kenter, Zeynep Oral, Türkan Saylan gibi isimler dernek yöneticileriyle birlikte altına imza attıkları mektubu İstanbul Harbiye Orduevi’ne, yani ayağına gitmek suretiyle bizzat Cumhurbaşkanı Kenan Evren’e sunmuş ve Paşalarına türbanı toplumda dinî egemenliğin genişlemesi olarak yansıtmıştı. ÇYDD’nin ilk eylemlerinden biri olan bu girişim türbanı “çağ dışı” bir görüntü olarak reddeden bir duruş sergiliyordu.
Geldik Ak Parti devrine. Yine sahnede Nermin Abadan-Unat var. 2008 yılında Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyelerinin -aralarında Nermin Abadan-Unat’ın da bulunduğu- 119 imzacı eliyle yayımladığı bir bildiride başörtülü öğrencilerin eğitim hakkını kabul etmekle birlikte türban serbestliğinin anayasa veya YÖK yasasında tanımlanmasını laiklik ve özgürlük ilkeleriyle çelişki yaratacağı gerekçesiyle eleştirmişti. Bildiride türbanın sadece özgürlük sloganıyla indirgenmemesi, başını örtmeyen kadınların ve farklı inançların özgürlüğünün korunması gerektiği vurgulanarak serbestliğin üniversite öncesi eğitime yayılmasının önlenmesi çağrısı yapılıyordu.
1989’dan 20 yıl sonra türbanlı öğrencilerin eğitim hakkını tanımayı lütfedip kabul eden ve geri adam atan Nermin Hanım 2008’de “ama” diyerek Ak Parti’nin çıkaracağı ve başörtüsünü serbest bırakacak ama CHP’nin gayretkeşliğiyle Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilecek kanunun laiklik ve özgürlüğe tehlike teşkil edeceğini söylüyor, hatta başörtüsü serbestliğinin lise ve ortaokullara kadar yayılmasının önlenmesi doğrultusunda laik atak yapıyordu. Malum, 2008’de üniversiteler için yapılan anayasa değişikliği Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmişti; üniversitelerdeki yasak 2010’lu yılların başlarında bizzat o zaman Başbakan olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla fiilen kalkmıştı.
Geldik 2013 yılına. Başörtüsü üniversitelerde, hatta TBMM’de serbest ve bir geri adım daha atan Nermin Hanım yenilgiyi kabul etmiş ama ‘Meclise girdiler; bari iş yapsınlar’ deme noktasına gelmişti.
“Saygıyla karşılıyorum bunu” demesi kamusal alanda kazanılan bir özgürlüğün hakkını geri çekilerek de olsa kabul etmek zorunda kalması onun adına sevindirici. Zira bunu köprülerin altında şunca zaman geçmesine rağmen hâlâ içlerine sindiremeyenler var.
Paranız yoksa karınızı satın!
Nermin Abadan-Unat, gazeteci Sedef Kabaș’a anlatmıș:
“Tek Parti döneminde Halk Partisi’nin eleștirilecek çok yönü vardı. (...) O dönemde köylerde okul yapma mecburiyeti var. Her köy, kendi okulunu yapacak. Bazı idareciler çok insafsız. Bir parti müfettişi, Eskişehir civarındaki bir köyü dolașırken, okul olmadığını görüyor ve “Okulu niye hâlâ yapmadınız?” diye soruyor. Köyde hiç mahsul olmamıș, kuraklık yașanmıș, köy sefalet içinde. “Okul yapacak paramız yok” dediklerinde, parti müfettişi “PARANIZ YOKSA KARINIZI SATIN, ÖYLE YAPIN” diyor. Șimdi tabii șehirden gelmiș yetkili bir kiși böyle bir laf ettikten sonra insanlar o kișiye de, o kișinin temsil ettiği partiye de ölünceye kadar kin besler ve haklıdırlar da.” (Hayatını Seçen Kadın, Remzi: 2022, s. 305.)
Yazar: Mustafa Armağan |
14-12-25 |
||
| E mail: yeniakit.com | Tweet | ||
 |
 |
||
